Sulakalanlarda sazlıkların kesilmesi ve yakılması

[Recep İLGİN]

Sulakalanlarda sazlıkların kesilmesi ve yakılması

Canlılar için üreme, beslenme ve barınma alanları oluşturan sazlıklar, sulakalanların en üretken ve değerli bölümlerini oluşturur. Sazlıklar aynı zamanda sulakalan çevresinde yaşayan insanlar için son derece önemli bir gelir kaynağıdır.

Örneğin Kızılırmak Deltası sazlıkları, yaklaşık 12 bin büyük baş hayvan için eşsiz değerde otlaklar sunar. Yine aynı deltada, saz kesimi ve satımından elde edilen gelir yıllık 500 bin ABD Doları civarındadır.

DİKKAT: Sazlıkların kesilmesi ve yakılması sulakalanlar için, her zaman tehdit oluşturmayabilir!

Sazlıklar çeşitli nedenlerle yakılırlar ve kesilirler:

1.Balıkçılar ve avcılar tarafından:

Daha çok kışın ısınmak amacıyla yakılır ya da kimi bölgelerde yerleşmiş olan `saz yanınca su ısınıyor, ısınmış suya da balık toplanıyor`kanısından ötürü yakılmaktadır.

2.Saz hasadı:

Kesim yapılan yer ve kesimin zamanına özen gösterilmelidir. En uygun zaman geç sonbahar ve erken kış aylarıdır. Ekosistemin sürekliliği için saz hasadında en az üç yıllık münavebe önerilmektedir (yani bir yıl hasat yapılan yerden iki yıl süresince hasat yapılmaması). Aksi halde sazlıkların yoğunluğu artacak ve daha ince, daha sık sazlar alanı kaplayacaktır.

3.Hayvanlar için otlak açmak amacıyla:

Özellikle inekler ve mandaların otlaması için sazlıklar kış aylarında yakılarak, erken ilkbaharda çıkan genç sürgünlerle elverişli otlaklar oluşturulur.

4.Alan yönetimi gereği:

Sazlıklar bir sulakalanın yönetim planı gereği yakılır veya kesilirler. Örneğin kuşlar için üreme alanları oluşturmak ya da kazlar için otlaklar oluşturmak gibi yönetim hedefleri varsa.

Başvuru Kuruluşları ve İlgili Kuruluşlar

Alanın koruma statüsü varsa ilgili kuruluş
Çevre İl Müdürlüğü
Kaymakamlık veya Valilikler
Yasal Dayanak

Statüsü olmayan alanlarla ilgili herhangi bir yasal dayanak olmamakla birlikte, 1994 yılında yayınlanan Başbakanlık `Sulakalanların Korunması` Genelgesi, saz kesimi ve yakımıyla ilgili yükümlülüğünü mülki idarelere vermektedir.

Eylem / Öneri

Alanın statüsü varsa, ilgili yerel birimi arayıp sorun.
Çevre İl Müdürlüğü’nü bilgilendirin.
Rüzgar ve sıcaklığı dikkate alarak gerektiğinde itfaiyeye bildirin.
Kooperatif ve yerel idareler ile görüşerek onları bilgilendirin.