KÖPEKLERDE SİLAH KORKUSU
Köpeklerde silah korkusu iki şekilde gelişir. Ya genetikdir, ya da sonradan yanlış uygulama yüzünden köpek silahdan korkmuştur veya kritik period dediğimiz ilk 4 ayı içersinde silah sesiyle tanıştırılmamaıştır. Genetik silah korkusu kalıtımsal olarak yavrulara geçer bu tür silah korkusu olan köpekler kısırlaştırılır ve üretimden çıkarılır.
Köpek silah sesine kritik period dediğimiz ilk 4 ayı içersinde alıştırılmalıdır. Yavrunun yanında onu ürkütmeyecek şekilde tenekeye vurma, el çırpma gibi ani seslere alıştırılır, genellikle bu yemek verirken yemeğe çağırmak şeklinde yapılır. Silah korkusu köpekde iki şekilde görülür. Köpek ya silah sesine duyarlı olur, ya da silah sesinden korkar. Silah sesine duyarlı köpekler silah atıldığında yaptıkları işi bırakırlar, kuyruklarını bacaklarının arasına alır, kulaklarını kısar ve yavaş hareketlerde bulunurlar, ya da donup kalırlar. Silah sesinden korkan köpek ise silah atıldığında koşarak kaçar gider, ya da bir yere girip saklanmak ister.
İster silah sesine duyarlı köpek olsun, ister silah sesinden korkan köpek ikisi ile de av yapmak mümkün değildir. Bu köpeklerin korkuları geçirilmelidir. Silah sesinden korkan köpek silah sesine yavaş yavaş kademeli olarak alıştırılmalıdır. Buna sistematik duyarsızlaştırma denilir. Köpeği poligona götürmek, bağlayıp yanında silah atmak gibi teknikler flooding denilen taşırma terapisidir. Bu sistemde köpek korkusu ile direk yüzleştirilir. Fakat bu sistemin çalışmadığı ve zararlı olduğu ispatlanmış ve kullanılmamaktadır.
Silahdan korkan köpeği silah sesine alıştırmak zaman alır ve herkesin başarabileceği birşey değildir. Sabır ve zaman çok gereklidir. İnsanın olsun, köpeğin olsun beyinde bulunan limbic sistem ve beyin cortexi birbirlerine zıt çalışırlar. Beyin limbic sistemi beyinde endişe, korku, heyecen, zevk gibi duyguları kontrol eden kısımdır. Beyin cortexi ise beynin öğrenme, problem çözme, tepkiler gibi işlevlerini yönetmektedir. Bu iki sistem aynı anda tam kapasite ile çalışmaz biri çalışırken diğerini baskılar ve arka plana atar.
Örneğin korkan bir insan problem çözemez aklına hiç bir çözüm gelmez hatta bu yüzden hayatını bile kaybedebilir. Doğada yalnız kalan bir insan eğer korkmaya başlarsa kendini kurtaracak çözümleri aklına getirmez yani beyin limbic sistemi cortexi baskıladığından insan kendini kurtaracak çözümü bulmakda zorlanır ve hayatını kaybedebilir. Onun içindir ki komando birlikleri gibi doğada küçük guruplar halinde kalan ve zamanı gelince tek başına kalan askerlerin eğitminde korkuları baskılama yöntemlerinin eğitimi çok önemli bir yer tutar. Köpekde de durum aynıdır. Köpeğin korkularını idare eden beyin limbic sisteminin çalışmasını cortexi fazla çalıştırarak arka plana atarsanız korkusu azalır. Bunu yapmak içinde silah atılırken köpeğin beyin cortexini çalıştırmanız gerekecektir.
Bir köpeğin beynini bir oyuncak, tüy, kuş, tavşan gibi şeyle meşgul edip ona ulaşması için uğraşmasını sağlamanız gerekecektir. Köpek bunları ele geçirmek için uğraşırken beynin limbic sistemi baskılanacak ve korkularını arka plana atacaktır. Bu çalışmaları şu şekilde yapabilirisiniz. Köpeğinizi yardımcınız ile beraber araziye çıkarın yardımcınız silahla beraber sizden uzaklaşsın köpeğin silah sesinden etkilenmeyeceği bir mesafeye gelince yardımcı bir el ateş edince köpeğin tepkilerini izleyin, köpek irkilmiyorsa ve sese aldırmıyorsa silahlı yardımcı biraz daha yanaşıp tekrar silah atsın. Bu işlemleri köpeğin silah sesine tepki verdiği mesafede durdurun.
Bu mesafe köpeğin silah sesine tepki verdiği sınırdır. Artık yapacağınız çalışmalar bu sınırda olacak ve bu sınırı ilerleyen günlerde kısaltmaya çalışacaksınız. Köpeğiniz ile bu sınırda durun ve onu heyecanlandıracak bir oyuncak olabilir, canlı bir kuş olabilir veya bir kanat olabilir bu köpeğe göre değişir bunlardan biriyle köpeğin dikkatini çekin. Köpek bunu elinizden almak için size gelecektir köpeğe yakalayacakmış gibi imkan verin ama yakalatmayın köpek iyice heyecanlansın artık köpek tamamen bu elinizdeki şeye odaklanınca silahlı yardımcınıza işaret ederek bir el silah attırın. Köpek tepki vermiyosa aynı şekilde ama köpek kesinlikle elinizdeki şeyle uğraşırken aralıklı olarak silah attırın ve sonra çalışmayı ertesi güne bırakın. (köpeğin çalışma sırasında silahdan korkmasına müsaade etmeyin korktuğu an çalışmayı ertesi güne bırakın)
Ertesi gün gene aynı mesafede aynı şekilde çalışmaya başlayın ilk silahdan sonra köpek tepki vermezse sınırı bir iki adım geçin ve çalışmaya devam edin, köpeğiniz gene tepki vermiyorsa çalışmayı aynı mesafede sürdürün ve ertesi gün aynı yerden devam etmek üzere bırakın. Ertesi gün gene aynı yerden başlayın ve köpek tepki vermezse bir iki adım daha sınırı geçin ve bu çalışmalara her gün böyle devam edin. Eğer köpek bir gün bu çalışmalar esnasında gene tüfek sesinden korkarsa hemen sınırın ilk başına dönün ve eğitme tekrar yeni başlıyor gibi başlayın. Bu görüldüğü gibi çok sabır ve zaman isteyen bir çalışmadır. Bu çalışmalar sırasında köpek silaha yaklaştıkca onun dikaktini çeken şeyi daha da cazip ve köpek tarafından daha istekli hale getirin. Örneğin köpeği çalılık bir yerde iken canlı bir bıldırcını köpeğin çok zor gireceği çalıların içine bırakın ve köpek çalılardan kuşu almak için kendine yol ararken yukarda anlatıldığı şekilde çalışmaya devam edin. Köpek istediği şeyi eline geçirmek için ne kadar zorlanırsa, çalılar içinden onu almak için çeşitli yollar aradığı zaman beynini problem çözmek için çalıştıryor demekdir.
Çalının bir tarafından dener giremez, döner arkasından bakar, olmadı açıklık bir yerden kendini zorlar işte bu anda tamamen beyni bu işe odaklandığından silah sesi ikinci planda kalır. Bu tür yapılan çalışmalar sonucunda ise zamanla köpek artık silah sesine alışır. Köpeğinize evinizde de bazı çalışmalar yaptırabilrisniz. Eğer güçlü bir müzik setiniz varsa onu bilgisayarınızın çıkışına bağlayın. İnternetde mp3 formatında veya benzer formatda silah sesi bulmanız mümkün. Bunu da bulduktan sonra yapacağınız iş köpeğe bu silah sesini önce çok yavaş volümde dinletmek ve giderek sesi arttırmakdır. Bunu yaparken de aynı dışarda olduğu gibi köpekle ev içinde kanat, top, oyuncak gibi birşeyle oynayıp köpeğin onla meşgul olduğu anlarda sesi vermelisiniz. Diğer bir çalışma ise bilgisayardan silah sesini bir müzik ile beraber vermekdir.
Müzik sesini yüksek olarak açıp arka planda silah sesini yavaş ve giderek artan seviyede vermelisiniz. Bütün bunları yaparken bir günde değil her gün az miktarda çalışıp ilerleyen günlere yayarak yapmanız gerekir. Evde ve dışarda yapılan çalışmaları uzun tutmayın her gün en fazla 5-10 dakika çalışın. 3-5 silahdan fazla silah atmayın.
Konu: köpeklerde silah korkusu (Okunma sayısı 14873 defa)