Mehmet Sabri Bey,bana 70 mm yataklı tüfekte 63-65 mm kovan kullanmamı öneriyorsunuz.70 mm yerine 63 mm kovan boylu fişek arasındaki güç ve performans kaybını ne yapacağız ? Saygılar.
Emin Hayati bey,
Önceki yazımda okuduysanız niye 63-65 mm dolu boydaki fişeklere 70 mm dendiğini izah etmiştim.
Güç ve enerji meselesinin de namlu boyu ile ilgisi olmasına karşın, FİŞEK BOYU ile ilgisi sadece magnum ve süpermagnum olanlardaki barut miktarı ile alakası vardır o da daha fazla barut yeri sağlamak için.
Ancak 70 mm atım yatağı olan tüfekte bunları (magnum, süpermagnum) neden kullanamayacağımızın açıklamasını da önceki yazımda belirttim (Birleştirme konisi meselesi). 70 mm atım yatağı olan tüfekte açıldığında 76 mm olan fişek kullanırsanız tüfek elinizde PATLAR.
Patladığında 70 mm olan fişek için güç ve enerji meselesini iç balistikle izah etmeye çalışayım:
Sıkıyı ittiren güç; kullandığımız barutun yanması ile birlikte ortaya çıkan (ısı ve) genişleyen gazların yarattığı basınçtır.
Bu basınç ile ilgili faktörler:
-Yanmayı sağlayan kapsülün yanış hızı
-Barutun türü (kimyası, pelet yapısı) ve bununla bağlantılı yanma hızı (hızlı-orta-yavaş yanışlı barut)
-Barutun miktarı
-Basıncın ortaya çıktığı atım yatağının çapı
-Barutun yanması ile ortaya çıkan ısı ve ortam ısısı
-Kullandığımız tapa ve itirdiği yük (saçma-tek kurşun ağırlığı).
Kullandığınız tapanın boyunu ve türünü değiştirerek fişek boyu ayarlanabilir:
Barutun cinsi ve miktarı değiştirilerek güç ve performans ayarlanabilir.
Yani
fişek boyu 4-5 mm kısaldı diye güç ve performans azalmaz.
Aksini iddia ederseniz fizik, termodinamik ve balistik formüllerle konuyu açıklayabilirim:
ama pratiğe pek faydası olmaz