BİTLİS'İN AYILARI

[Hüseyin BAŞARIR]

      Yine duramadık. Burnumuzu soktuk ormancıların işine... Ayınız var mı? diye sorduk..
      Elcevap: Yoktur! dediler...

      Ne ayısı demeyin. Bildiğiniz ayı! Homo cinsi şeyler aklınıza gelmesin! Bildiğiniz boz ayı.. Yani  gavurcası Ursus arctos olan mahlukat. Aşagıdaki resimde  solda duran tüylü şey yani.





     Şimdi diyeceksiniz 'Allah'ın ayısını biliyoruz elbette. Niye bu kadar izah ediyorsun.' Elbette haklısınız. Fakat bu açıklamalarım sizin için değil. Ömründe hiç ayı görmemiş ormancılar için. Çünkü bütün araştırmalara rağmen Bitlis il sınırları içinde ayıya rastlanmamış. Bilginiz olsun istedim. Ayrıca kurtta yokmuş. Ola ki yolunuz buralara düşer de dağlara çıkarsanız o karşı tepede gördüğünüz hayvanın ayı mı, kurt mu, inek mi olduğunda şüpheye düşmeyin! İnektir o inek...

     

[Hüseyin BAŞARIR]

Bu ayı bahsini açmamıza sebep olan BİMER dilekçesi:

       1- Bitlis ilinde bulunan Nemrut Kalderası'nın koruma statüsü nedir. Bu alan içerisinde sabit ya da geçici mesken yapılabilirmi. Hayvan otlatılabilirmi. Ağaç kesilebilirmi? Şu an alan içerisinde bulunan 2 adet büyük kulube yasal olarak mı yapılmıştır? Ayrıca her gece burada 4-5 büyük sürü koyun ve keçi otlatılıyor. Bunların izinleri mi var, yoksa kaçak olarak mı bu işi yapıyorlar?

       2- Nemrut Dağında yaşayan yabani hayvanlar için envanter çalışması yapılmışmıdır. Daha önce burada yaşadığı bilinen fakat şimdi yaşamayan yaban keçisi ve yaban koyunu gibi türlerin bu alana tekrar yerleştirilmesi için bir proje var mıdır?

       3- Bitlis sınırları içerisinde kızıl geyik, yaban keçisi, çengel boynuzlu dağ keçisi, yaban koyunu, boz ayı, pars, vaşak, çizgili sırtlan, hazar kaplanı gibi büyîk memeliler ve toy, mezgeldek, telli turna, kaya kartalı, kara akbaba, kızıl akbaba, urkeklik gibi nadir kuşlar yaşıyormu. Bunlar için sayım ve tespit çalışmaları yapılmışmıdır? Sayılarını arttırmaya ve korumaya yönelik tür bazında ve alan bazında bir çalışma ve proje varmıdır? Mümkünse detaylı bilgi istiyorum.
       
         Arz ederim.


       Aldığımız cevap:
  ''Nemrut Kalderası Tabiat Anıtı statüsünde bulunan korunan alan ve Ramsar alanımızdır. Kaldera içerisinde mesken yapmak , ağaç kesmek ve hayvan otlatılması kesinlikle yasaktır. Nemrut dağında yaban keçisi ve yaban koyunu gibi türlerin yerleştirilmesi için şu anda bi proje bulumamaktadır. Bitlis sınırları içerisinde belirttiğiniz hayvan türleri bulunmamakla birlikte kaya kartalı kınalı keklik vb. türler bulunmakktadır. Korumaya yönelik arazi çalışmalarımız yıl içerisinde sürdürülmektedir. Daha detaylı bilgi için kurumumuzla iletişim kurmanız yeterli olacaktır.''

       Tabii bu harika cevabı hemen alamadık.. Aylar geçti. Bölge müdürlüğüne, genel müdürlüğe tekraren yazmak zorunda kaldık..

       Ulan ayı! Ulan ayı oğlu ayı! Şu ormancılara vaktinde bi görünseydin! Hatta tutup birini şaappadak bi öpseydin... Ben de buralarda yazıp çizmeseydim...

[Tuncay KAHRAMAN]

😁

[Erol ÖZTÜRK]

 

[Mesut KARATAŞ]

Anladık Hüseyin bey. Betimleme ilginç...

Lenovo P2a42 cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

[Hüseyin BAŞARIR]

      Arkadaşlar maksadım dilekçemize ne kadar yalan-yanlış, ne kadar saçma-sapan bir cevap verdiklerini göstermekti. İşin içine ayılarda girince biraz konu değişti. Şimdi konuya dönüyorum.

      Yaban hayatı konusunda en yetkili kurum verdiği cevapta yazmışlar ki ''Bitlis sınırları içerisinde belirttiğiniz hayvan türleri bulunmamakla birlikte..'' Yani  kızıl geyik, yaban keçisi, çengel boynuzlu dağ keçisi, yaban koyunu, boz ayı, pars, vaşak, çizgili sırtlan, hazar kaplanı gibi büyük memeliler ve toy, mezgeldek, telli turna,  kara akbaba, kızıl akbaba, urkeklik bulunmuyormuş. Sadece ''kaya kartalı kınalı keklik vb. türler bulunmaktaymış.'' Vb.nin içinde ne var tam olarak bilmiyoruz, fakat yukarıda adı geçenler yok.

      Biz bu konuları elbette konunun uzmanı olan ve yaban hayvanları konusunda her şeyi bilen (ya da bildiklerini zanneden) DKMP görevlilerinden daha iyi bilecek değiliz. Fakat bunu yazanlar il sınırlarını şehir içi olarak değerlendirmişler galiba. Ya da hiç araziye çıkmamışlar. Kimseye sorma zahmetine de girmemişler.
      Ben burada Bitlis'te yaşadığını bildiklerimi yazacağım. Yanlış ya da eksik olursa konuyu bilenler düzeltsin lütfen!

       Kızıl Geyik:Savni HUŞ'un1974 baskı Av Hayvanları ve Avcılık adlı kitabında Bitlis ormanlarında yaşadığı yazıyor. Ama şimdi ne gezer.. Yok diyerek doğru söylemiş ormancılar.

       Yaban Koyunu:Doğu türü 1950-60'lara kadar yaşamış.
 
       Hazar Kaplanı: 1970'te Siirt'te vurulmuş en son kaydı bilinen. Bitlis'in güneylerinde yaşıyormuş.

       Pars: 2010 yılında Gabar civarında vurulmuş. Kimse kesinlikle yok diyemez. İnşallah hala vardır.
       
       Çizgili Sırtlan: Siirt sınırına yakın vadilerde nadirde olsa rastlandığı biliniyor. Güroymak civarında görüldüğü ve Nemrut Dağı çevresinde 4-5 yıl önce görülen 3 bireyden birinin vurulduğunu söyleyenler var.

        Vaşak: Güneyler yaşaması için uygun. Fakat var mı, yok mu bilmiyorum.

        Yaban Keçisi: Hizan, Mutki, Bitlis-Merkez'in bazı yerlerinde hala yaşadığı biliniyor.

         Hadi bunları geçtim de ayıları nasıl yok saydınız? Bütün arıcılar ayılardan şikayetçi iken, herkesçe de Bitlis'in bir çok yerinde yaşadığı ve vurulduğu-öldürüldüğü biliniyorken nasıl yok saydınız??? İşte ben en çok buna gücendim...

        Şimdilik kuşlara hiç girmiyorum. Çengel Boynuzlu Dağ Keçisi konusundaki garabeti sonra yazayım.

[Tuncay KAHRAMAN]

Ayı var, Keçi var ( Yıllar önce forumda yivsiz tüfekle vurduğu Bezoarı paylaşan bir Bitlis'li avcı gördüğüme eminim 😊) ,Telli Turna var,Toy ve Mezgeldek var,Sırtlan ve Vaşak gördüğünü iddia edenler tanıyorum, Çengel boynuz şüpheli , Ur keklik Süphan'da var diyenleri tanıdım.

[Hüseyin BAŞARIR]

      Yaklaşık 20 yıl kadar önce Süphan Dağı YHGS ilan edilmiş. Burada çengel boynuzlu dağ keçisi yaşadığı için. Gelgelim 2008'de bir sayım yapmış ormancılar, kaç keçimiz oldu acaba? diye. Fakat ne görsünler? Hiç ÇBD Keçisi kalmamış dağda! 2012 de bir daha gözlem ve sayım çalışması yapılmış. Aa keçiler yine yok! Demişler kendi aralarında 'keçiler var ama biz göremedik. Ama onlar mutlaka buradalar.'

       Aradan yıllar geçmiş.. Yıl 2016 olmuş. MP yetkilileri tekrardan keçileri saymaya karar vermişler. Bir kaç ilden de ekipler gelmiş. ''20 yıldır koruduğumuz keçiler şimdi ne kadar çoğalmıştır.. Yalnız başımıza sayamayız'' diye düşünmüş olmalılar. Çıkmışlar her taraftan dağa. Ellerinde karıncayı bile gösteren teleskoplar. Bakınıvermişler, arayıvermişler. Ama keçileri görememişler...

        Keçileri kaçırmışlar

[Hüseyin BAŞARIR]

      Yaklaşık 20 yıl kadar önce Süphan Dağı YHGS ilan edilmiş. Burada çengel boynuzlu dağ keçisi yaşadığı için. Gelgelim 2008'de bir sayım yapmış ormancılar, kaç keçimiz oldu acaba? diye. Fakat ne görsünler? Hiç ÇBD Keçisi kalmamış dağda! 2012 de bir daha gözlem ve sayım çalışması yapılmış. Aa keçiler yine yok! Demişler kendi aralarında 'keçiler var ama biz göremedik. Ama onlar mutlaka buradalar.'

       Aradan yıllar geçmiş.. Yıl 2016 olmuş. MP yetkilileri tekrardan keçileri saymaya karar vermişler. Bir kaç ilden de ekipler gelmiş. ''20 yıldır koruduğumuz keçiler şimdi ne kadar çoğalmıştır.. Yalnız başımıza sayamayız'' diye düşünmüş olmalılar. Çıkmışlar her taraftan dağa. Ellerinde karıncayı bile gösteren teleskoplar. Bakınıvermişler, arayıvermişler. Ama keçileri görememişler...

        Keçileri kaçırmışlar

         O günden beri kaçan ya da kaçırılan keçileri arıyor yetkililer... Çünkü ne zaman kendilerini arasak meşguller! Açıkça keçi arıyoruz demiyorlar. Fakat biz durumu anlıyoruz. Bakın BİMER vasıtasıyla sorduğumuz  sorunun cevabı:

          ''T.C. Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER)’ ne yapmış olduğunuz 1701316815 sayılı başvurunuz 31.10.2017 tarihinde BİTLİS ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ tarafından cevaplanmıştır:

3- 2017 Eylül ayına 4 avcı denetlenmiş olup herhangi yasal işlem yapılmamıştır.''

        Kaçak avcılık faaliyetlerinin en çok olduğu Eylül ayında 4 avcı  kontrol etmişler.. Hiç bir işlem yapmamışlar. Sadece avcıların torbaların bakmışlar. Keçi var mı? diye. Geceler her yer far avcısı dolu iken, keklik ve çil avı çoktan başlamış iken, Nemrut Dağı ve Süphan Dağı gibi koruma alanları avcı kaynıyor iken bunlar sadece  4 avcı görmüş 1 ayda... Demek ki keçilere yoğunlaşmışlar.

         10.03.2018  sabahı İron Sazlıkları'nın her tarafından yoğun tüfek sesi geliyordu. Ben, avcıların bana en yakın olduğu yeri harita üzerinden işaretleyerek ve konuyu anlatarak saat 06.50 civarında 14. Bölge müdürü Mustafa Şentürk, müdür yardımcısı Hüseyin Avcıl ve diğer şube müdürlerine whatsapp üzerinden gönderdim. Hepsini de aradım. Sadece Hüseyin bey dönüş yaptı ve bu konuyu Muş ekiplerine bildirmemi söyledi. Başka kimse aramadı. Hiç bir ekip kontrole gelmedi. Ancak Bitlis ekibi saat 12.30'dan sonra Güroymak'a geldi. Ben akşam Mustafa beye ertesi gün sabah tekrar bu bölgeye gidip sazlık civarında kaçak avcılık olursa kendilerini ve şube ekiplerini arayacağımı bildirdim.

         Ertesi sabah tekrar gittim. Yine yoğun şekilde tüfek atılıyordu. Avcıların aracı Bitlis-Muş yolunun 300 mt yakınında sazlıkların kenarında duruyordu. Saat 06.30 sırasında aracın fotoģrafını ve tam olarak bulunduğu konumu whatsapp üzerinden başta bölge müdürü, şube müdürleri, Bitlis ve Muş il personellerinin bende telefonu olanlara gönderdim. Hepsini tek tek aradım. Kimine ulaşılamadı, kimi telefonu açmadı. 07.30 avcılar araçlarıyla alandan ayrıldı. Ben de gelen giden olmayınca oradan ayrıldım.

         Koca bölge müdürü bir ekip gönderemedi.. Demek ki bütün ekipler keçi arıyordu...

             

[Ş.Burak SEZER]

Hüseyin bey yukarıda saydığınız türlerin hemen hepsinin bu bölgede halen daha yaşadığına inanıyorum..
Askerde Bitlis Hizan'lı bir arkadaşım vardı.Serde avcılık olduğu için sürekli bu konularda muhabbet ederdik.
Hemen hepsiyle alakalı mutlaka bir anısını anlatmıştır...

[Hüseyin BAŞARIR]

Hüseyin bey yukarıda saydığınız türlerin hemen hepsinin bu bölgede halen daha yaşadığına inanıyorum..
Askerde Bitlis Hizan'lı bir arkadaşım vardı.Serde avcılık olduğu için sürekli bu konularda muhabbet ederdik.
Hemen hepsiyle alakalı mutlaka bir anısını anlatmıştır...

      Burak bey! Başta boz ayı olmak üzere diger türlerin çoğunun bu bölgede yaşadığına şüphe yok! Acaba bu türlerin hepsini ''yok'' sayan yetkililerin fikri ne? Asıl şüphelerim bu konuda.

       Acaba bütün bu türleri ''YOK'' sayarak, bunların ''YOK'' olmasına göz yumacaklarını mı söylemek istiyorlar? ''VAR'' dersek başımıza iş alırız diye mi korkuyorlar? Çok şuphelerim var...

        Bildiğim ve gördüğüm şu; Var olmaları için hiç bir çalışmaları ve fikirleri yok!!!

[Hüseyin BAŞARIR]

         Bu sevimli hayvanları böyle fütursuzca yok saymaları içime dokundu. Çok gücendim!

         Siz kim oluyorsunuz da  dünya kurulduğundan beri bu dağlarda, vadilerde yaşayan ayıları ''YOK'' sayıyorsunuz! Hangi hak ile onları buradan kovuyorsunuz? Bağdan gelip dağdakini mi kovacaksınız? Hangi yetkiye dayanarak onları Bitlis vatandaşlığından çıkardınız?

       Siz burada yokken onlar vardı? Sizin dedenizin dedesinin.... dedesinden önce onlar  yine buradaydı. Büyük sultan Alp Arslan Malazgirt'e gelmeden, Büyük İskender Bitlis'ten geçmeden yine onlar buradaydı. Adem Babamız dünyaya inmeden o ayıların dedeleri burada yaşıyordu... Onlar ezelden Bitlisli.. Sizin gibi sonradan değil!

        Siz ormancıysanız, ormanın kralı onlar... Burada yaşamaya sizden daha çok layıklar! Allah'ın onlara verdiği AYILIK vazifesini hakkıyla yapıyorlar. Devletten maaş bile almadan.. Ya siz?

[Aslan POLAT]

      Yine duramadık. Burnumuzu soktuk ormancıların işine... Ayınız var mı? diye sorduk..
      Elcevap: Yoktur! dediler...

      Ne ayısı demeyin. Bildiğiniz ayı! Homo cinsi şeyler aklınıza gelmesin! Bildiğiniz boz ayı.. Yani  gavurcası Ursus arctos olan mahlukat. Aşagıdaki resimde  solda duran tüylü şey yani.





     Şimdi diyeceksiniz 'Allah'ın ayısını biliyoruz elbette. Niye bu kadar izah ediyorsun.' Elbette haklısınız. Fakat bu açıklamalarım sizin için değil. Ömründe hiç ayı görmemiş ormancılar için. Çünkü bütün araştırmalara rağmen Bitlis il sınırları içinde ayıya rastlanmamış. Bilginiz olsun istedim. Ayrıca kurtta yokmuş. Ola ki yolunuz buralara düşer de dağlara çıkarsanız o karşı tepede gördüğünüz hayvanın ayı mı, kurt mu, inek mi olduğunda şüpheye düşmeyin! İnektir o inek...

     

     Soldaki kocaman, tüylü olan mahluk ile doğal hayatta hiç karşılaşmadım. Sadece hayvanat bahçelerinde gördüm. Çokta tehlikeli bir şeye benzemiyor. Biraz küçük olsa sevimli bile görünebilirdi.

      Ama  şu solda duran mahluk var ya! İşte o çok tehlikeli ve popülasyonu da çok yüksek! Her yeri istila etmiş bir tür... Şekil olarak resimde görüldüğü gibiler. Fakat içlerinde ne olduğunu kestirmek zor. İçleri dışlarına bir çevrilse kiminden maymun; kiminden at, eşek, kurt, yılan, akrep, çıyan çıkabilir.. Çok tehlikeliler çok!