Merhabalar;
Birkaç gündür süregelen namlu paslanma mevzusu, namlu kaplama mevzuna dönmeye başlayınca, namlu çeliği tipleri, namlu delme teknolojileri ve namlulara fabrika çıkışı yada sonradan yapılan kaplamalarla ilgili derli toplu bir başlık açmak istedim.
Bilgilerde illa ki düzeltmeler ve ilaveler olacaktır. Kümülatif ilerleyen kapsamlı bir konu olacağını umut ediyorum.
Öncelikle çeliği ele alalım. Bilindiği üzere demire sertleştirme amaçlı karbon eklediğimizde çelik elde ediyoruz. Eklenen karbon öyle abartı bir miktar değil. Örneğin meşhur 4140 çeliğinde bu oran %0.4'tür. Alaşım yapılırken, demire krom, nikel, volfram(tungsten) gibi diğer metallerden ve molibden, sülfür ve silikon gibi ametallerden de belli oranlarda karıştırılır. Her ilave madde çeliğin işlenmesinde, mukavemetinde, korozyona ve aşınmaya dayanıklı olmasında rol oynar.
Bu kısa bilgiden sonra bu alaşımın birkaç çeşidini ele alalım.
Bizi en yakından ilgilendireni Krom-moly Vanadyum çeliği. Kullandığımız 4140 ve 4150 çeliği bu alaşımın varyasyonlarından sadece ikisi. Kullanılan bu rakamlar aslında bize alaşımda başı çeken maddeler ve oranlar hakkında bilgi veriyor. Örneğin 4140'nın başındaki 4 rakamı molibdeni temsil ediyor. 4140 çeliğinin ortalama %1'i krom, %0.25'i molibden, %0.4'ü karbon, %1'i manganez, %0.2'si silikon, %0.035'i fosfor ve %0.04'ü sülfürden oluşur. Geriye kalan ortalama %94.25'lik kısım demirdir. Bu oranlarla oynanması çeliğin türünü ve adını değiştirir. Mesela karbon miktarını %0.1 artırırsak ortaya 4150 çeliği çıkıyor. 4150 oldukça sert bir çeliktir ve işlenmesi çok zor ve pahalıdır. 4140 tavlanması, işlenmesi, kaynatılması oldukça kolay bir çeliktir. Bu yüzden bir çok silah firması bu çeliği tercih ediyor. Ayrıca bu alaşımın mukavemet direnci yaklaşık 5200 bardır.
Krom-moly hakkında söylenecek diğer şey ise bu çeliğin "krom kaplama" ile karıştırılmaması. Çünkü alakası yok.
Bir diğer çelik türümüz 416R Paslanmaz Çelik. Adına aldanmayalım, paslanır, ama oldukça dayanıklıdır. Bu çeliğin içindeki krom miktarı ortalama %13'tür. 4140'da krom alaşımın bir parçası iken, 416R'de krom dış yüzeyde çeliğin havayla temasını kesmek için kullanılır. Uygulanan işlemin en iyi yanı, balistik testlerde ortaya çıkan, Krom-moly çeliklere oranla, %30 isabet hassasiyeti. Bunu da içeriğindeki yüksek oranda kroma borçlu. Ayrıca bakım kolaylığı ve dolayısıyla uzun ömür de sağlıyor. Diğer yandan alaşımın demirden yoksunluk miktarı nedeniyle mukavemet direnci 2750 bara düşüyor. Bu da kabaca şu demek: Namlu yoğun atışlar ardından aşırı ısınırsa çelik kristalleri hareket edebilir, yani kılcal da olsa yapısal bozukluklar ortaya çıkabilir.
Her iki çeliğin de sıcak yada soğuk dövülme, çekme-dövme işleminden geçmesi çeliğin mukavemetini ciddi oranda etkilemektedir. İçlerinden en çok teçhizat gerektireni ve en pahalı olanı soğuk dövme, cold-hammer forging. Namlusuna güvenen bir çok Avrupa firma bu yöntemi kullanmakta. Yurdumuzda ise diğer dövme işlemleri yaygın. Kanımca tüfek kalitemizi etkileyen durumların başlarında yer alıyor bu yöntem.
Delme işleminde ise en verimli yöntem deep hole drilling adı verilen derin delik açma yöntemi. Volfram nitrürden imal edilen asimetrik matkap uçlarıyla namlu içi istenilen çapta deliniyor. Bu şekilde açılan namlu içlerinde isabet hassasiyeti oldukça yüksek oluyor ve son kat uygulama için de kolaylık sağlıyor.
Gelelim kaplama işine. Kaplama işi teknolojideki son gelişmelerle derya deniz oldu. Blued, powder coat, Parkerizing, Anodizing, Cerakote, DuraCoat, Nikel-bor, QPQ... Bunlara bir sonraki yazıda değinmek istiyorum.
Konu: Namlu Çeliği, Namlu Delme ve Kaplama Çeşitleri (Okunma sayısı 3498 defa)