türkiyenin neresine gidersem gideyim hemen müzeyi bulurum. eskinin alet edevat, giyim, araç gereçlerini resilerim. genelde bizde eskinin sanayi üretimi mallarıı alman, austurya , biraz da Fransız yapımı. doğu illerinde de biraz rus. bir makalede kurtuluş savaşı sırasında Osmanlı ordusunda 12 farklı çapta tüfek bulunduğunu ve ikmalcilerin çok zorlandığını okudum. sonrasında internette bolt action tüfekler satanları görünce biraz araştırmaya başladım. bildiklerimi yazayım.
Fusil gras. M 80 1866- 1874 tek fişek atar. Fransız Saint etien ve austurya steyr üretimi. 11.mm başka çapları da var. Türkiyenin her yerinde bulunabilir, Fransız işgali yaşamış güney illerinde ihtimal olarak fazla olabilir.
Martini -Henry . tek fişek alan 1870 sonrası İngiliz tüfeği. halk arasında martini. Hekimoğlu türküsünde geçer. (aynalı martin de yaptırdım da nearinim) drama türküsünde de geçer.( at maritini bre debreli hasan dağlar inlesin) 93 harbinde ruslara karşı kullanılmış.) (11.43 mm), United Kingdom, 1,315 ft/s (401 m/s), 869 ft/s (265 m/s)
Colt model 1855. toplu tüfek. çapına .56 caliber demişler. Amerikan ordusu 1855 lerde kullanmış. Bu da bir dönem Osmanlı devletine gelmiş ama askeri envantere girmiş mi bilmiyorum, müzelerde bir iki tane gördüğümü hatırlıyorum ama diğerleri kadar yaygın olduğunu zannetmiyorum.
winchester M 1867.
2. abdülhamit zamanı amerikaya yaptırılmış .gazi osman paşanın yaralanıp, ruslara esir düştüğü Plevne savaşında kullanılmıştır. çapı 45 mm imiş. tabanca mermisi gibi bir şey. yanlış hatırlamıyorsam dünyada ordularda kullanılan birden fazla fişek alıp arka arkaya atan ilk tüfekti. Ecnebi sitelerde Turkish Winchester de deniyor. Anadoluda bir kaç müzede gördümüğü hatırlıyorum.
En bilinenlerden alman karabiner 98 k. (gewehr 88) bu tüfek ve klonları türkiyenin her yerinde bulunabilir anladığım kadarıyla.çok farklı çaplarla üretilmiş. 7,62 ve 7,92x57 mm olanları var. kuzey ırak ve iranda da çok sayıda olduğunu okudum. 1887 9.5x60R mm, 1890 7.65x53mm, 1893 7.65x53mm, 1903 7.65x53mm, 7.92, 98 mm
Bizdeki versiyonu 1903 mauserin klonu. (Kırıkkale 38) ecnebi sitelerinde Turkish mauser 8x57 mm diye de geçiyor. 1938'e dek 8x57 mm çapında üretilirken '38'de 7.62 mm'ye geçilmiştir (bizdeki adı t 1938 ) (ecnebi adı 7.9 mm Turkish mauser)
http://www.turkmauser.com/
İngiliz Lee enfield . halk arasında İngiliz kulaklısı denen silah.(303 British mermi atıyor 7.7 x 56 mm R ) bu tüfek de türkiyenin her yerinde bulunabilir diye düşünüyorum. belki Çanakkale ve çevresinde köylerden biraz daha fazla çıkabilir.
mosin nagant , doğu illerinden erzurumundan ve karadenizden falan satanlar gördüm internette. halk arasında rus beşlisi denen silah. (7.62x54r ) Rus ermeni işgali yaşanmış yerlerde daha fazla bulunabilir diye tahmin ediyorum.
austurya yapımı steyr M95 ( halk arasında yunan filintası dedikleri sanırım. 8x56 mm HUNN , 205 grain, 7,92x57 olanı da varmış.) bunu da ege ve Marmara bölgesinde satanlara rastladım , ihtimal olarak yunan işgali görmüş yerlerde biraz daha fazla bulunabilir.
Steyr 1903 Yunan Filintası 6.5x54mm ,8,56 r , kısa namnulu tüfekler süvariler için üretiliyormuş.
French Berthier Mdl 1916 Cal 8mm Lebel ,
bir dönem savaş ganimeti olarak biraz ele geçirilmiş , dışarıdan satın alınmış . sonra bir dönem ormancılara verilmiş.
bu konuda bilgisi olan ve ekleme yapan olursa sevinirim.
Konu: Yurdumuzda bulunabilecek antika yivli tüfekler (Okunma sayısı 8196 defa)