Birinci dünya savaşında ki cepheler

[Murat DİNGİZ]

Osmanlı Devleti’nin 1. Dünya Savaşı’nda Savaştığı Cepheler ..Kısa anlatımlı

1. Taarruz Cephesi
❖ Kafkas..- Bu cephede savaşlar çetin kış aylarında yapılmıştır (Kasım – Aralık).Cephe komutanı Enver Paşa’dır.Enver Paşa’nın komutasındaki 120 bin civarındaki askerimizin yaklaşık 90 bini salgın hastalık, açlık ve şiddetli soğuklar yüzünden hayatını kaybetmiştir.Türk ordusunun çözülmesi üzerine karşı taarruza geçen Ruslar Erzurum, Van, Muş, Bitlis ve Trabzon’u işgal etmişlerdir.Ruslar bu cephede Ermenileri de ayaklandırmış ve birçok sivil vatandaşımız hayatını kaybetmiştir.
❖ Kanal..- Cephe komutanı Bahriye Nazırı Cemal Paşa’dır.Fakat bu cephede de ordumuz açlık ve susuzluktan perişan olmuş, ordunun neredeyse dörtte biri kaybedilmiştir.Savaşları kazanan İngilizler Sina Yarımadası’nı ele geçirmiş ve Suriye sınırına gelmişlerdir.

2. Savunma Cephesi
❖ Irak..- Osmanlı orduları başlangıçta bu cephede başarılı olmuşlardır. Kutü’l Amare ve Selmanıpak’da İngiltere ordusunu yenerek General Towsend komutasında 19.000 İngiliz askerini esir almışlardır.Takviye kuvvetler alan İngilizler bu cephede üstünlüğü ele geçirmiş ve 1917’de Bağdat’ı işgal ederek, Kerkük’ü de almış ve bölgedeki Osmanlı hakimiyetine son vermişlerdir.
❖ Hicaz ve Yemen..- Osmanlı Devleti bu cephede kutsal yerleri korumak için savaşmıştır.İngilizler ise parayla bağımsızlık vaadiyle Arapları kandırmış ve Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklandırmıştır.Osmanlı Devleti dolayısıyla bu cephede hem İngilizlerle hem de Mekke Emiri Şerif Hüseyin ile savaşmak zorunda kalmıştır.Osmanlı askerleri bu cephede yenilmiş ve bölgeyi İngilizlere terk etmiştir.
❖ Suriye ve Filistin..- Osmanlı ordularının başarısız kanal harekatı sonrası Araplardan da destek alan İngilizler 1918 yılında Suriye’ye girmişlerdir.Bölgedeki İngiliz ilerleyişini durdurmak için Yıldırım Orduları grubu adında yeni bir ordu kurulmuştur.Mustafa Kemal bu orduda grup komutanlığı görevinde bulunmuştur.Mustafa Kemal,bu topraklardan geri çekilmiştir. Ardından Mondros Mütarekesi imzalanmış ve Mustafa Kemal bu cepheden İstanbul’a çağrılmıştır.
❖ Çanakkale..- Müttefik donanması 19 Şubat 1915’ten itibaren Çanakkale önlerine gelmişler ve 18 Mart 1915’te kazanılan “Çanakkale Savaşları” ile İtilaf donanması ağır kayıplar vermiştir.Denizde başarılı olamayan İtilaf donanması bu defa karadan Gelibolu Yarımadası’na asker çıkarmaya başlamışlardır (25 Nisan 1915).Kara ve deniz savaşlarını kaybeden İtilaf devletleri Gelibolu Yarımadası’nı boşalttılar.

3. Müttefiklerine yardım ettiği cepheler
❖ Makedonya
❖ Galiçya
❖ Romanya
Osmanlı Devleti bu cephelerde müttefiklerine yardım etmiştir.Bu doğrultuda Rusya, Fransa ve Romanya ile savaşlar yapmıştır.

[Hakan ÖZDEN]

Demek ki Osmanlı Orduları Çanakkale cephesi hariç tüm cephelerde ağır yenilgi ve hezimete uğramış, üstelik şimdi cankuş olduğumuz arap hainler tarafından bir çok yerde sırtımızdan hatta  içimizden vurulmuşuz. İşte bu yüzden Çanakkale ayrıca muhteşem bir Komutanın da doğduğu yerdir. Paylaşım için çok teşekkür ederim. Rast gele.