çatal höyük insanlığın dünyanın ilk yerleşimlerden son buzul cağı mö 10 -12.000 yıl önce sona ermesinden sonra avcı toplayıcı olarak gezen insan oğlu nihayet yerleşmeye kararvermiş mö 7400-6200 yıl öncesinden bahsedeceyiz dünyada yaklaşık 3 milyon yıldır gezen insan ilk defa tarım hayvancılık yapmaya karar vermiş tir günümüzde 8.000 yıl önce dünyada millet ırk ülke vb diye bir kavram daha yok bu dönemde çatal höyük ilkel din anlayışı mevcud daha arkaik din mevcud ilk dinlerden mö 40.000-33.000 yıldan beri gelen ana tanrıça (idol) tapma din ve kültürü neolotik çağda devam etmiş ama yanında çatal höyükte olduğu boğaya tapma kultürü çok yaygın diyeri bir din ölmüş ataya tapma kültürü üçü bir arada görülen bir yerleşim evlerde anatarıça heykelçikleri(şişman kadın ile senbolize edilir) boğa fiğürleri ve odaların tabanına gömü adetti var bazı yeni arkaolok arkadaşlar anatanrıça kültürü yok yazımışlar neden olarak ise heykelçiklerin sağa sola atılı saygılı bir hava içinde bulunmaması olarak göstermişler yanlız o devirde gümüzdeki gibi bir fanatik tutucu din anlayışı yok sosyal ritüel gibi din anlayışı bunu göz ardı etmişler . bunlar dikkat çekme beyhude garip bir çabadır . 40.000 yıldan eski anatarıça kültürü anadoluda antik çağda(frig,roma) kbele ve artemis heykelerine hirisyanlıkla birlikte meryem ana kültüne dönüşmüş gümüzdede dinsel olarak yaşayan din ve külttür kökeni insanlık tarihi kadar eskidir senbolü siyah obsiyen (volkanik cam )taşıdır ;hacerülesvet taşı bz .çatal höyükte kıymetli döneminin altından kıymetli hem para hem alet ok ,bıçak ,kesici ,delici alet yapma için önemli o dönemde aktif yanardağ olan hasan dağından elde edilir çift konili yanardağ boğa benzetilmesi obsidyen vermesi acısından kutsal dağ olarak kabül görür . boğaya tapmayı perçinler o dönemde anadoluda büyük otçul hayvanlar bulunmaktaydı yabani boğalar 1.5 ton ağırlığıda 2metre omuz yüksekliğide 3metre boynuz açığı olan dev boynuzlu dev sığırlar yaşamaktaydı (amerikan bizonlarının yaşatısına benzetile bilir)benzer yaşam sürmeyteydiler yaban sığırları (bos taurus primigenius ) toroslar(taurus)dağları , binboğa dağları vb dağlara adını vermiş hayvanlardı.torosların kuzey yamaçları iç anadolu ve çevresinde 2 milyon yıl kadar yoğun yaşadıkları biliniyor ama ne yazıkki anadoluda ortaçağda nesli tülkenmiştir. yaşam alanlarını tarım, yapılaşma vb nedenlerle yok olması insan işgali ve aşırı avlanmak soyunu kurumuştur dev hayvanların. dönemin ilkel aletleri ile bu hayvanları alt edemeyen korkan saygı duyan çatal höyük insanın kutsal bir din olarak senbolize etmiştir yaşamında diyer bir korku duyulan dönemin hayvanı ise anadolu leoparıdır çok sık senbolize edilmiş o dönemde çok yaygınmış bölgede (konya güneyi)çevreside sonrada anatanrıça kültdini ile birleştirimiş anatarıca koltuk atında iki leopar senbolize edilmiştir . pek çok kaynakta geçmeyen vurgulanmayan adeta saklanlanan çatal höyükle ilgili bir diyer bulgu keşif ise: evlerin altında bulunan pek çok mezarlar ve bulunan pek çok iskeletler üzerinde yapılan çeşitli araştırmalar dna, rna ,karbon tarihlendirme ,etlendirme vb çalışmalar çatal höyük insanının afrika kökenli siyahi günümüz insnaına göre orta kısa boylu vücüd yapısı sahipti günümüzde daha iri uzun boylu yapıda olan sudan etiyopya insanları andırır bir görütüsü olduğu göstermiş insan oğlunun dünyaya afrikadan yayıdığı tezini desteklemiş bir bulgudur . dünayaya yaylılan insan oğlunun geçiş noktası birde şüpesiz anadoluydu yani sanılanın aksine çatal höyük insanı siyahi bir insan yapısına sahipti duvar resimleride av sahneside afrika aya resimleri veya avustralya aborjin resimlerini andırdığı bilgili gözlere hemen çarpar VSVSvs çatalhöyükle ilgili bir diyer ilginç konu ise koyun ,keçi,domuz vb gibi çiflik hayvanlarının ilk evcilleştirilidiği yerlerden olması ilginç kısmı ise anadolu yaban koyunu evcileştirilmesi dünyaya yayılması sonuçu nerdeyse dünyadaki koyunların hepsinin atası konumunda olması dır .diyer bir örnek yabani benzoar dağ keçisini anadoluda evcilleştirilmesi ve bütün evcil keçilerin atası olmasıdır .dünaya ilk tuzlukları vb ilkler öncülük etmiş yerleşmedir.eğer geyik evcileştir olsalarmış belki bugün sığır kadar yaygın bir çiflik hayanımız daha olacaktı insanlığın ilk mediniyet taşları vsvsvs........... ama daha halk deyimiyle taş devrinde insan oğlu anadolu ................ Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya)
UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 2012
Liste Sıra No: 1405
Listeye Alınma Kriterleri: (II), (IV)
Kategori: Kültürel
Yeri: İç Anadolu Bölgesi, Konya İli, Çumra İlçesi
İnsanlığın gelişiminde önemli bir evre olan yerleşik toplumsal hayata geçişle birlikte, tarımın başlangıcı ve avcılık gibi önemli sosyal değişim ve gelişmelere tanıklık eden Çatalhöyük Neolitik Kenti, Güney Anadolu Platosu’nda yaklaşık 14ha.lık bir alan üzerinde yer almaktadır. İki höyükten oluşan Çatalhöyük Neolitik Kenti’nin daha uzun olan Doğu Höyüğü, M.Ö. 7400 ve 6200 yılları arasına tarihlenen 18 Neolitik yerleşim katmanından oluşmaktadır. Söz konusu katmanlarda, sosyal örgütlenmeyi ve yerleşik hayata geçişi simgeleyen duvar resimleri, rölyefler, heykeller ve diğer sanatsal öğeler yer almaktadır. Batı Höyüğü ise M.Ö. 6.200 ve 5.200 yılları arasına tarihlenen Kalkolitik Döneme ait kültürel özellikler göstermektedir. Bu özellikleriyle Çatalhöyük, aynı coğrafyada 2000 yıldan fazla bir süredir var olan köylerden kentsel hayata geçişin de önemli bir kanıtıdır.
Çatalhöyük’teki içlerine çatılardan girilen birbirine bitişik evler ile sokağı olmayan yerleşim ünik bir özellik sergilemektedir. Ortadoğu ve Anadolu’da diğer Neolitik alanlar bulunmuş olmasına rağmen, Çatalhöyük Neolitik Kenti, kalıntıların boyutu, yaşayan toplumun yoğunluğu, güçlü sanatsal ve kültürel gelenekler ve zaman içindeki sürekliliğin benzersiz bileşimi ile olağanüstü evrensel değer taşımaktadır. Antik Kent
Açıklama
Çatalhöyük, Orta Anadolu'da, Konya ilinin Çumra ilçesi sınırları içinde günümüzden 9.400 yıl önce iskan edilmiş, çok geniş bir Neolitik Çağ ve Kalkolitik Çağ yerleşim yeridir. Doğu ve batı yönlerinde yan yana iki höyükten oluşmaktadır. Doğudaki Çatalhöyük (Doğu) olarak adlandırılan yerleşme Neolitik Çağ'da, Çatalhöyük (Batı) olarak adlandırılan batıdaki höyük ise Kalkolitik Çağ'da iskan görmüştür. İlimizin 52 km. güneydoğusunda, Hasandağı'nın yaklaşık olarak 136 kilometre uzağında, Çumra İlçesi'nin 11 km. kuzeyinde, Konya Ovası'na hakim arazide bulunmaktadır. Doğu yerleşimini, en son Cilalı Taş Devri sırasında ovadan 20 metre yüksekliğe kadar ulaşan bir yerleşim birimi oluşturmaktadır. Ayrıca, batıya doğru da ufak bir yerleşim birimi ve birkaç yüz metre doğuya doğru da bir Bizans yerleşimi bulunmaktadır.
Höyükler kabaca 2 bin yıl kesintisiz iskan edilmiştir. Özellikle neolitik yerleşimin genişliği, barındırdığı nüfusu, oluşturduğu güçlü sanat ve kültür geleneği ile son derece dikkat çekicidir. Yerleşimde 8 bin üzerinde insan yaşadığı kabul edilmektedir. Çatalhöyük'ün diğer neolitik yerleşimlerden temel farkı, bir köy yerleşmesini aşıp kentleşme evresini yaşamakta olmasıdır. Dünyanın en eski yerleşimlerinden biri olan bu yerleşimin sakinleri, ilk tarımcı topluluklardan da biridir.
İnsanlığın gelişiminde önemli bir evre olan yerleşik toplumsal hayata geçişle birlikte, tarımın başlangıcı ve avcılık gibi önemli sosyal değişim ve gelişmelere tanıklık eden Çatalhöyük Neolitik Kenti, Güney Anadolu Platosu’nda yaklaşık 14 ha.lık bir alan üzerinde yer almaktadır. Doğu Höyüğü, M.Ö. 7400 ve 6200 yılları arasına tarihlenen 18 Neolitik yerleşim katmanından oluşmaktadır. Söz konusu katmanlarda, sosyal örgütlenmeyi ve yerleşik hayata geçişi simgeleyen duvar resimleri, rölyefler, heykeller ve diğer sanatsal öğeler yer almaktadır. Batı Höyüğü ise M.Ö. 6.200 ve 5.200 yılları arasına tarihlenen Kalkolitik Döneme ait kültürel özellikler göstermektedir. Bu özellikleriyle Çatalhöyük, aynı coğrafyada 2000 yıldan fazla bir süredir var olan köylerden kentsel hayata geçişin de önemli bir kanıtıdır.
Çatalhöyük’teki içlerine çatılardan girilen birbirine bitişik evler ile sokağı olmayan yerleşim ünik bir özellik sergilemektedir. Ortadoğu ve Anadolu’da diğer Neolitik alanlar bulunmuş olmasına rağmen, Çatalhöyük Neolitik Kenti, kalıntıların boyutu, yaşayan toplumun yoğunluğu, güçlü sanatsal ve kültürel gelenekler ve zaman içindeki sürekliliğin benzersiz bileşimi ile olağanüstü evrensel değer taşımaktadır.
Bu özelliklerinin bir sonucu olarak 2009 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'ne önerilmiştir. İnsanlık tarihine ışık tutan Çatalhöyük Neolitik Kenti, 2012 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınmıştır.
Ulaşım
Konya ili Çumra İlçesi sınırları içinde yer almaktadır.
Adres
Konya Şehri'nin 52 km. güneydoğusunda, Hasandağı'nın yaklaşık olarak 136 kilometre uzağında, Çumra İlçesi'nin 11 km. kuzeyinde
image uploader
free image hosting
free image hosting
free image hosting
photo upload
free image hosting
picture upload
photo upload
free photo hosting
upload images
pic upload
upload picture
img upload
Konu: Dünyadaki ilk yerleşimlerden Anadoludaki ilk insanlar Konya çumra Çatal höyük (Okunma sayısı 1886 defa)