FORUMDA GEREKSİZ YABANCI KELİME KULLANIMI

[Mustafa ÇAKIR 35]

Merhabalar öncelikle;
Avlak forumda gözlemlediğim bir durumu aktarmak istiyorum.Türkçe karşılığı bulunan günlük hayatta çok rahat kullanabildiğimiz kelimelerin yerine yabancı kökenli kelimeler kullanılıyor.Hatta Türkçe kelimelerden kurulu bir cümlenin içinde yabancı tek bir kelime kullanarak dilimiz tam anlamıyla kendi elimizle yavaş yavaş devşiriyoruz.Bahsettiğim kelimenin kökeninden çok,gereksiz yere yabancılaştırmamız.Şu an kullandığımız dilde arapça,farsça vs. kökenli bir çok kelime var bunun farkındayım ama bir fark var.Bu tarz kelimeler de geçmişten gelen bir özümseme mevcut.Ama en basitinden mesela şok kelimesi yerine 'Choke' yazmak tamamen bu devşirme hareketine hizmet etmek anlamına geliyor.Hayır yani şok yerine 'choke' yazınca daha mı bilgili olmuş oluyoruz yada yabancı dil bildiğimizi göstermiş mi oluyoruz anlamıyorum.Elbette dediğim gibi birçok yabancı kelimeyi kullanıyoruz ama en azından toplum içinde kullana geldiğimiz karşılığını bulabildiğimiz kelimeler için de yabancı dillere başvurmayalım.Dilimizi korumakta bu ülkenin vatandaşı olarak bize düşen bir görevdir.

[Cihan TURGAY]

aynen katılıyorum bende şu patern yok penetrasyon gibi ucube kelimelere gıcık oluyorum.delicilik,yıkıcılık,etki,tesir gibi herkezin aşina olduğu kelimeleri tercih etmek lazım diye düşünüyorum.

[Suat ÇALIŞKAN]

Evet hassasiyetiniz için teşekkürler.

Ancak bazen yabancı kelimelerin Türkçe karşılığı tam anlamıyla ifade edilemeyebiliyor.

Yine de dikkat etmeye çalışmak gerekli.....

[Mustafa ÇAKIR 35]

aynen katılıyorum bende şu patern yok penetrasyon gibi ucube kelimelere gıcık oluyorum.delicilik,yıkıcılık,etki,tesir gibi herkezin aşina olduğu kelimeleri tercih etmek lazım diye düşünüyorum.

Aynen Cihan bey.Hadi bazı bilimsel makaleler de tam anlamıyla çeviremediğimiz ya da özel olarak isimlendirilmiş bazı terimleri anlayabilirim.Ama dilimizde karşılığını bulabildiğimiz hatta bazen çok ca bulabildiğimiz kelimeleri kullanıp kullanmamak tam anlamıyla bizlerin elinde.Teşekkür ederim.

[Yavuz YILDIZ]

aynen katılıyorum bende şu patern yok penetrasyon gibi ucube kelimelere gıcık oluyorum.delicilik,yıkıcılık,etki,tesir gibi herkezin aşina olduğu kelimeleri tercih etmek lazım diye düşünüyorum.

patern  penetrasyon bende bu kelimelere gıcık oluyorum

[Mustafa ÇAKIR 35]

Evet hassasiyetiniz için teşekkürler.

Ancak bazen yabancı kelimelerin Türkçe karşılığı tam anlamıyla ifade edilemeyebiliyor.

Yine de dikkat etmeye çalışmak gerekli.....

Tabi ki her kelime Türkçe karşılığını bulacak diye bir kaide yok.Sonuçta her şeyi bizler keşfetmiş,dilimize yerleştirivermiş değiliz farklı toplumlar dan farklı bilgiler ediniyoruz dediğim gibi karşılığını bulamadığımız kelimeler ya da çok kullanıma uygun karşılığını bulamadığımız kelimelere yapacak bir şey yok..Teşekkür ederim..

[Hamza SEDA]

patern  penetrasyon bende bu kelimelere gıcık oluyorum

Evet Yavuz Bey haklısınız. Bazen bende kullanıyorum lakin yapıyoruz işte istemeden. Penatrasyon veya patern yerine (Delicilik) demek daha kısa ve anlaşılır.

[İbrahim AYSU]

Mustafa Bey,

"Choke" ve "shock" kelimeleri karışmış sanırım.


Türkçe "şok", "şaşkınlık", "şaşırtıcı", "beklenmedik hal" gibi anlamlara geliyor.

Beklenmedik durumlarda şaşkınlık halinin, İngilizcedeki karşılığı , "shock" kelimesidir, yani "choke" değil.


"Choke"  kelimesinin Türkçe karşılığı , "boğum"dur, "boğmak"tan gelir... İngilizcede de, bu anlamıyla kullanılır, namlu ucunda mühimmat boğulur, şoka uğratılmaz. Yani mühimmat "şaşırtılmaz", "boğulur".

Yani, İngilizce "choke" kelimesinin yerine "şok" kelimesi kullandığımızda, hem Türkçe açısından, hem de etimolojik olarak, teknik anlamda da doğru kelimeyi kullanmamış oluyoruz.

"Choke" ve "shock" kelimeleri farklı kelimeler olduğu gibi, Türkçedeki karşılıkları olan , "Boğum" ve "Şok" da farklı anlamlara geliyor.


Maalesef, bilim dili İngilizce. Yani İngilizce şu anda , sadece bir milletin dili ya da bir yabancı dil değil. Bir de bilimin dili var. İngilizce , bir milletin dili olmaktan öte, bilim dili olarak tüm dünyada tescil edilmiştir. Bugün Japon yapımı bilgisayar da alsanız, İskandiav yapımı bilgisayar da alsanız içine gömülü elektronik kodlar İngilizcedir. Örneğin, if-then-else döngüsü, tüm dünyada bu şekilde yazılır programda. Maalesef...

Bu işin bir tarafı...

Bir diğer tarafı da şu: Tüm teknik terimlerin, oturmuş, gerekli otoritelerce onaylanmış Türkçe karşılıkları da tam olarak yok. Bazılarının var iken bazılarının hiç yok. Bunda, bilimden uzak kalmış bir toplum olmamızın da etkisi var , son iki yüz yılda bu terminoloji yazılırken, biz müdahil olamamışız ve kitabi olarak takip edememişiz.

Ama inşallah bir gün olur, Türkçe karşılıklarının kullanımı oturur ve herkes tam Türkçesini kullanır.


Forumun eskileri bilir, bu ve benzeri konular çok tartışıldı.


Mesela siz neden "Over/Under Double Barrel" ifadesinin tam Türkçe karşılığı (Üst/Alt Çifte) varken , "süperpoze" diyorsunuz? Çünkü böyle oturmuş , ben de Türkçe karşılığı zaten var ve anlamlı olanların tamamen Türkçe kullanılması gerektiğini düşünüyorum.

Ancak Türkçe karşılığı henüz olmayanların karşılığı belirlenip, literatürümüzde, mevzuat metinlerinde ve devletin resmi evraklarında kullanılmaya başlanana kadar da, "telaffuzundan benzetilerek, yanlış anlama geldiği halde, sırf telaffuzu benziyor diye" yanlış Türkçe kelimelerle ifade etmek de doğru değil ki!


Bir başka çarpıcı örnek vererek bitirmeye çalışayım: mesela bir başka mühendislik alanı inşaatla ilgili olsun. İnşaatla uğraşanlar bilir. Mühendisinden tutun da kalfasına kadar, bina yapılırken "su basmanı" denilen bir beton katı vardır, zeminin hemen altında, temelden sonra... Aynen "choke" kelimesinin "boğum" yerine, garabet bir şekilde anlamsız "şok" kelimesi olarak kullanıldığı gibi, aslında bu terimin orijinali, "Sub Basement" ifadesidir   "Sub" , alt, altta, aşağıda anlamına, "basement" ise, "bodrumun altı" anlamına gelir.. Yani gerçekten de, "sub basement" , bodrumun bir altına atılan bir çeşit "alt kat"tır...

"Sub Basement" ifadesini, "Su Basmanı" olarak çevirmiş olmaları içinize siniyor mu ?

"Şok"un hikayesi de budur...

Selamlar

Merhabalar öncelikle;
Avlak forumda gözlemlediğim bir durumu aktarmak istiyorum.Türkçe karşılığı bulunan günlük hayatta çok rahat kullanabildiğimiz kelimelerin yerine yabancı kökenli kelimeler kullanılıyor.Hatta Türkçe kelimelerden kurulu bir cümlenin içinde yabancı tek bir kelime kullanarak dilimiz tam anlamıyla kendi elimizle yavaş yavaş devşiriyoruz.Bahsettiğim kelimenin kökeninden çok,gereksiz yere yabancılaştırmamız.Şu an kullandığımız dilde arapça,farsça vs. kökenli bir çok kelime var bunun farkındayım ama bir fark var.Bu tarz kelimeler de geçmişten gelen bir özümseme mevcut.Ama en basitinden mesela şok kelimesi yerine 'Choke' yazmak tamamen bu devşirme hareketine hizmet etmek anlamına geliyor.Hayır yani şok yerine 'choke' yazınca daha mı bilgili olmuş oluyoruz yada yabancı dil bildiğimizi göstermiş mi oluyoruz anlamıyorum.Elbette dediğim gibi birçok yabancı kelimeyi kullanıyoruz ama en azından toplum içinde kullana geldiğimiz karşılığını bulabildiğimiz kelimeler için de yabancı dillere başvurmayalım.Dilimizi korumakta bu ülkenin vatandaşı olarak bize düşen bir görevdir.

[Mustafa ÇAKIR 35]

İbrahim Bey;
  Bilgilendirmeniz için teşekkürler lakin şok kelimesi sadece örnektir sadece ona takılmayınız Şok kelimesinin şaşkınlık anlamına geldiğini biliyorum.Benim kastettiğim şeyi tam olarak anlatamadım.Mesela 'corner' kelimesi biz bunu hem yazım olarak hem telaffuz olarak kullanımımız korner kelimesidir.Ki bu kelime TDK sözlüğünde mevcut Türkçe olarak karşılığı olmasına rağmen.Kullandığımız şok kelimesi 'shock' kelimesinden gelir haklısınız fakat burada bizim hatamız var choke kelimesini de aynı 'shock' gibi telaffuz etmişiz ve kullana gelmişiz ki dolayısıyla şok dediğimiz zaman hatalı da olsa choke kelimesini kastetmiş oluruz.Yani şok dediğimiz zaman tüfek konusun da birazcık yetkin olan biri namlunun şaşırtıldığı anlamını çıkarmaz.Aslında haklısınız.Fakat böyle bir sektörün var eden,lokomotifi olan üreticiler bile şu an da 'choke' yerine 'şok' kelimesini kullanırken ve şok kelimesi 'namlu ucunda mühimmat boğma' anlamında gayet yerleşmiş bir kullanım iken bunu 'choke'  şeklinde kullanmaya çalışmayı gereksiz bulduğum için o anda yazdım.Özel olarak seçilmiş değildir.Genel olarak bakınız.
  Bilim dili konusunda sizle hem fikirim.Zaten önceki cevaplarım da belirttim bir çok konuyu kaçırmış bir toplumuz fakat arkadaşlar da örnekler vermiş o tarz terimlerin kullanımı hala bizim önceliğimize bağlı.
  Süperpoze kelimesini kullanıyorum bu konu da özeleştiri yapabilirim.Alt üst çifte şeklinde kullanmaya alışmış olmak isterdim fakat aynı şok kelimesinde olduğu gibi üreticilerimiz sağ olsun bizleri süperpoze kullanımına alıştırmışlar.Yalnız süperpoze kelimesi de kullanım olarak alt üst çifte anlamına gelmez.Radyolojide sık kullandığımız bir kelimedir.Ve anatomik yapıların görüntüleme de üst üste geldiğini ifade eden istenmeyen bir durumdur.Bakacak olursak 'u' harfi 'ü' harfine dönüştürülüp türkçeleştirilmiştir.Bu kelime var mı diye baktım sözlükte yok.Biraz karıştı sanırım;oto(auto)-araba ilişkisi,süperpoze (superpoze)-alt üst çifte ilişkisi var.Aslında süperpoze kelimesini kullanırken kullanım olarak yabancı kökenli bir Türkçeleştirilmiş kelime kullanıyoruz.Ama bende alt üst çifte olarak telaffuz etmiş,ediyor olmak isterdim.
Teşekkürler.
 

[Kemal KAYAN]

En başta üreticiler ürettikleri malı doğru şekilde adlandırmalıdır..
Av bayilerini geçtim, av tüfeği üreticileri bile ürünlerini sınıflandırırken "Superpoze" olarak sınıflıyor..
Dilimize de o şekilde yerleşmesi çok doğal olur tabi..
Sadece AKUS firması doğru bir sınıflama yapmış dikkat ettiğim kadarıyla...
Balık baştan kokarmış napalım

[Mustafa ÇAKIR 35]

En başta üreticiler ürettikleri malı doğru şekilde adlandırmalıdır..
Av bayilerini geçtim, av tüfeği üreticileri bile ürünlerini sınıflandırırken "Superpoze" olarak sınıflıyor..
Dilimize de o şekilde yerleşmesi çok doğal olur tabi..
Sadece AKUS firması doğru bir sınıflama yapmış dikkat ettiğim kadarıyla...
Balık baştan kokarmış napalım

Haklısınız Kemal bey;Akus firmasını da takdir ettim sayfasını inceledim alt üst çifte şeklinde adlandırmışlar.Gerçi bu kategoriyi tıkladığınız da karşınıza çıkan modeller 'hunter,hunter deluxe,elite..' vs ama yine de olsun hepsinde öyle.

[Kemal KAYAN]

Haklısınız Kemal bey;Akus firmasını da takdir ettim sayfasını inceledim alt üst çifte şeklinde adlandırmışlar.Gerçi bu kategoriyi tıkladığınız da karşınıza çıkan modeller 'hunter,hunter deluxe,elite..' vs ama yine de olsun hepsinde öyle.

Ürünleri çok özgün ( orijinal yazacaktım ama bu başlık altında olmaz ) fakat adları çok sıradan ...
Keşke kendilerine yakışır birer model adları olsaydı...