kulaklarımızın pası silinsin biraz :)

[Tuncay KANDEMiR]

[Hasan ÖZTÜRK 55]

tuncay emeğine sağlık kardeşim

[Cihan TURGAY]

akşam akşam iyi geldi,birde tuncay bey bu çalgının adı nedir yani yöresel bir adı varmı.

[Ahmet VURAL]

paylaşım için teşekkürler.

[Tuncay KANDEMiR]

akşam akşam iyi geldi,birde tuncay bey bu çalgının adı nedir yani yöresel bir adı varmı.

Cihan bey ben Ankaralıyım ama Karadeniz müzkleri de doğası kadar güzel

bu çalgının adı Tulum



Tulum
Trabzon, Rize, Artvin, Gümüşhane, Bayburt, Erzurum illerinde kullanılan nefesli bir halk çalgısının adıdır. Trakya bölgesi, Balkan yarımadası ve İskoçya'da kullanılan gaydadan en önemli farklı pes sesleri kontrol edebilen boruya sahip olmamasıdır
 
Tarihçe
İskoç gaydasının atası olan gayda-tulum benzeri nefesli sazların Romalılar tarafından Anadolu veya Trakya üzerinden kıta Avrupasına taşındığı teorisi genelde kabul görmektedir. 17. yüzyılda bölgeye gelen Evliya Çelebi seyahatnamesinde "dankiyo tulum sazı" ve "Sazende-i dankiyo düdüğü" olarak tanımladığı enstrumanı Trabzon Lazları'nın icat ettiğini bildirmiştir. Bununla birlikte Antik Yunanca olup "Hayvan derisinden yapılmış torba" anlamına gelen dankiyo kelimesi bugün neredeyse hiç bilimediği gibi dini sebeplerle ya da küçükbaş hayvancılığın terkedilmesiyle unutulmuştur. 1923 mümadelesine kadar Rumlar tarafından özellikle Maçka ve Kuzey Gümüşhane'de (Krom, Santa, İmera) yoğun olarak kullanılmaktaydı. 1970'lere dek Holo[4] boğazı köylerinde de çalındığı bilinmekte, kemençenin bazı parçaları çalmak için tulum gibi akort edildiğinden Trabzon folklorunda etkisi sürmektedir. Günümüzde tulumun en yoğun ve tek enstruman olarak kullanıldığı bölge Hemşinliler'in yaşadığı Rize'nin Hemşin, Çamlıhemşin ve Erzurum'un İspir ilçesidir. Bununla birlikte Çayeli ilçesinden doğuya doğru Gürcistan sınırına kadar Lazlar ve Artvin'in iç bölgelerinde Gürcüler tarafından da geleneksel enstruman olarak kullanılmakta, İç bölgelerde Tatos dağları sınırından itibaren yerini davul-zurnaya bırakmaktadırçebiç adı verilen oğlak derisinden delik yerleri bağlanıp, gövd bölümü elde edilir ön ayaklardan birine lülük, arka ayaklarından birine de nav takılarak yapılmaktadır Geleneksel olarak boynuzdan yapılan navlar günümüzde ahşaptır ve içine yöresine göre zimbon (Trabzon), çimon/çibu (Rize adı verilen kamıştan yapılan komalı-pentatonik sipsi yerleştirilmektedir. Lülükten dudula adlı ağızlıktan üflenerek şişirilen enstrumanda sıkışan hava nav içinde bulunan zimbona gelir ve bırada parmaklar sayesinde istenilen ses elde edilir.Pontus Rumcası) Bulgarca, Türkçe Trakya'da) Makedonya) Ermenice) Gürcüce) Gürcüce Acaristan ve Artvin'de) Çuvaş Türkçesi) Macarca) Azerice)

Yapısı
Tüyleri tezimlenmiş

Akort

"B - si" "A -la" "G -sol" karar seslerinde akort edilen ve komalı pentatonik bir enstruman olup tek oktavlık ses rengine sahiptir.

Etimoloji

< Türkçe tulum "deri kap". 13. yüzyıl öncesinde ilk olarak Hakaz lehçesinde tulug formunda tespit edilmiştir

Terminoloji

Çeşitli dillerde tulum terminolojisi:

Tulum duduki (Osmanlıca 17. yüzyıl)
Guda, tulum(Lazca)
Dankiyo, zimpona (
Gayda (
Gajde (
Parakapzuk (
Gudastvri (
Tsimboni (
Shuvyr (Çerkez)
Sahbr, Shapar (
Duda (
Tulug (


Kaynak : http://ardesenrecepoztabak.blogcu.com/tulum-ve-kemence-nin-tanimi-tarihcesi-cesitleri/2364993

[Gürkan ONAT]

Tesekkurler hocam tulumun sesi beni karadenizin ulu, yemyesil  ,ormanlik ,puslu ve  derin  vadilerine goturuyor

[Cihan TURGAY]

sormamın nedeni eskiden bizim buralardada vardı tek tük çalan kişiler bizde gayda derlerdi ondan merak ettim,sağolun açıklamalara.bizdede keçi derisinden yapılırdı artık çağa yenik düştü artık düğünleri falan kimse zurnayla,gayda ile falan yapmıyor.