Kurşun Saçma
Saçmalar küçük,yuvarlak,ana maddesi kurşun olan ,nesnelerdir,yivsiz tüfeklerle atış için kullanılır, kurşun,antimon, ve arsenik, karışımından oluşur .
Sade kurşundan oluşan saçmalar, tam yuvarlak olmayıp yumuşak olurlar, bundan dolayı, tam yuvarlak olabilmeleri için, bu karışımda 1%-1.5% kadar arsenik katılır,
arsenik, kurşuna nem aldırmaz, dış yüzeyini sağlamlaştırır ve dökümünü, yani damla oluşumunu kolaylaştırır, aynı zamanda saçmaları sertleştirir.
Saçmanın sertleşmesi için, bu karışıma antimon da katılır 2%- 3% kadar, bu yüzde çok nadiren daha fazla olabilir, çünkü antimon katkısı çoğaldıkça saçma da sert olur ve döküm sırasında tam yuvarlak olmayıp, saçma hafifler, yani hafif olur, bundan dolayı saçmanın çıkış hızı daha az (yani, düşük) olur.
Antimon katkılı saçmaları sert kabul ederiz, bundan dolyı antimon saçmalarla daha etkili atışlar yapılabilir, saçmalar daha sağlam olur ve dağılımı daha iyidir.
Büyüklüğü 4 mm.ye kadar olan saçmaların imalatı genelde (klasik yolla) döküm işlemiyle yapılır.
Bu işlem sırasında eritilmiş kurşun karışımı 50m. den 100m.ye kadar yüksek kulelerden metal elekler içine dökülür, bu elekler su havzaların üstüne konulmuştur,
bu uzun düşüş sırasında, kurşun damlacıkları, arsenik’in yardımıyla yuvarlak şekiller halinde, suya düşerler ve orada soğup kalırlar.
Bu işlem sonrası saçmaların çapları metal eleğin delikleri aynı olmasına rağmen biri birine çok yakın olup ayni olmazlar bunun için ayırılrlar,
yuvarlak olmayanlar atılır, düzgün olanlar alınır ve içinde grafit olan bir davlumbaza atılır ve davlumbaz çevirilir, bu da işlemin son aşamasıdır, böylelikle saçmalar asitlenmekten korunur,
namluda daha az sürtünmesi sağlanır, daha düzgün dış görünüme kavuşurlar.
Bunun yanısıra, daha gelişmiş metotlar da var.
Saçma çapları 4 mm den daha büyük olanlar için kurşun çekilerek tel haline getirilir ve yarım ay şeklinde bıçaklarla kesilir bunun neticesinde, çok düzgün saçmalar meydana geliyor, ondan sonra onlar da grafitlenir. Bazı ülkelerde saçmalar nikel’le, kaplanır, en kaliteli ve iyi dağılımlı bunlardır, genelde yarışmalarda kullanılırlar.
Saçmaların düzgün ve yuvarlak olmaları dağılımı için önemlidir ,mesela oval ,armut biçiminde bir saçma namludan çıktığında, dönerek gittiğinden, diğer saçmaları dağıtacaktır ve saçma dağılımı bozulacaktır .
Saçmalar değişik ülkelerde değişik numaralarla ve işaretlerle üretilir.
http://www.mncaku.com.tr/urun&id=211 sitesinden alıntıdır
