İlk setter, İspanyol ve Fransız pointerlarını başlangıç noktası alarak 1500'de Fransa'da geliştirildi. Üç yüzyıl sonra 1800'lerin başlarında ilk Fransız av köpeklerinden İngiliz Setteri geliştiren Sir Edward Laverack adında bir üreticinin ülkesi olan İngiltere'ye getirildi. Laverack, ırkın geliştirilmesinde öylesine anahtar rol oynamıştır ki ırk genelde Laverack Setter diye de anılır. Laverack'ın köpekleri güzellikleri ile ünlüydüler. Bu köpekler günümüzün show köpeklerinin de ataları olmuşlardır. Diğer bir İngiliz üretici, Lıewellin, de ikinci bir ünlü İngiliz Setter kanı yarattı.(Kanı diyor ayrı bir cinsi demiyor.Bahsi geçen working tabiri bu grup için kullanılmaktadır ) ayrıca :
İngiliz seteri bir İngiliz eponyolüdür. Setter kelimesinin kökeni İngilizcede to set game sözcüğünden gelmektedir.Araştırmacılar seterlerin atalarının nereden ve hangi cinsten geldiği hususunda farklı görüşler sürmektedirler.Genelde hepsinin birleştiği, bu cins av köpeğinin büyük eponyollerden türediğidir.mesela Hugh Dalziel, seterlerin İngilizler tarafından,indeksiyon,ferma eğitimi ve İngilizlere mahsus yetiştirme metodları ve ikliminde yardımıyla seçkin eponyol cinslerinden geldiklerini ileri sürmektedir.
Mantıklı bir görüş olduğu kabul edilebilirse de başta bu cinse neredeyse soyadını verev Sir Edward Laverack da dahil olmak üzere bir çok büyük yetiştirici bu görüşü paylaşmamaktadır.
Sir Edward Laveracktan önce de bu cinsin seleksiyona tbi tutulduğu belli olmakla birlikte İngiliz seterleri hakkında ayrıntılı bilgi alabilmek için 1875 senesinde bu büyük yetiştiricinin yayınladığı eseri okumak gerekiyor.Sir Laverack bu seterlerin daha iyi ve daha güzel olabilmesi için çalışmış bir İngiliz soylusudur.Yurdumuzda ve eskiden Avrupa da İngiliz seterine Laverack Setter denilmekteydi.Bunun nedeni büyük bir olasılıkla,Sir Edward Laverackın hem şahsına hemde çalışmalarına duyulan saygıdır.Halbuki Sir Edward Laverack bu cins av köpeğini Türetmemiştir; ondan öncede İngiliz Seterleri mevcuttu.Demek ki İngiliz seterine Laverack Setter Denilmesi yanlıştır.
Sir Edward Laverack Britanya adalarındaki Mevcut İngiliz Seterlerinin En iyilerini toplamış,ileri derecede bir hassasiyetle çaprazlaştırmış ve seleksiyon yapmıştır.Yetişdirdiği köpeklerde mecburen yakın kan bağları bulunmaktaydı.Bu seleksiyon neticesi 1877 de Sir Edward Laverack öldüğünde bir çok büyük yetiştiricide Laverack Setter bulunmaktaydı.Maalesef 1900 senesine gelindiğinde bir tane bile saf kan Laverack Setter kalmamıştı.
Llewin adlı yetiştirici bunun üzerine Sir Edward Laverackın mirası olan İngiliz seterlerini tekrardan ve bu sefer yakın akraba evliliklerinden bağımsız olarak ele almıştır.Özellikle saha deneylerinde (field trial) İngiliz seterlerini damızlık olarak kullanıp daha hafif yapıda seçkin av köpeklerini çaprazlamaya tabi tutarak bir noktaya getirmiştir.Llewin İngiliz seterlerini Sir Edward Laverack ın İngiliz seterlerinin yetiştirilmesindeki prensiplerinden olan sağlam ve dayanıklı damızlık tutmayıda kendisine bu çalışmada kural olarak kabul etmiştir.
En iyi,iyinin bazen düşmanıdır.Llewin den sonra yetiştiriciler bu av köpeğinin güzelliğini daha da güzelleştirmeye çabaladılar ve maalesef bugün köpek güzellik yarışmalarıyla saha deneylerimizde karşımızda iki ayrı tipde İngiliz seteri çıkmaktadır.Bunlardan birincisi bu cins standartın hayli üzerinde bir boya ve oldukça az zekaya sahip çoğu korkak yapıdaki ve ingiltereye özgü olan İngiliz seterleri , ikincisi ise Avrupa saha deneylerinde birincilik kürsüsüne çıkan standart tipteki İngiliz seterleridir.Ne yazık ki büyük yapıdaki güzellik yarışması köpekleri , hem av sahalarında başarısız olan hem de nerdeyse isimlerini bile öğrenemeyecek kadar düşük bir zeka yapısına sahih olan harika güzellik numuneleridir.
Fransada ise çok ciddi bir yetiştirici birliği olan Club de Seter Anglais İngiliz seterlerinde güzellik ve kaliteyi birleştirerek yukarıda bahsettiğimiz yarışmaların ikisini birden kazanan ve çok iyi av köpekleri olan İngiliz seterlerini yetiştirmeye devam etmektedir.İtalyada bu gün bir çok yetiştirici üstün avcılık yeteneklerine sahip ve göz estetik zevki sunan İngiliz seteri yetiştirmekte ve bu yetiştiricilik adeta bir sanayi dalı haline gelmektedir.Gerçekten biçimli,uzunca kafa yapısı çıkıntılı oksipatili,baş yapısındaki paralel hatları,diğer seter türlerine nazaran alçak yapısı,derin ve geniş dizlere kadar inen göğüs kafesi,uzunca vucut yapısı ile adaleli bacakları ,sırt hattı uzunluğundaki güzel kuyruğu , gözlere zevk veren koşu stili ile bu zarif av köpeği “moda”daki yerini korumakta ve puanterlerle birlikte bütün av köpekleri arasında ön sırada oturmaktadır.Tüyleri değişik renkte olabilmektedir.Beyaz üzerine siyah,beyaz üzerine sarı,beyaz üzerine kahverengi pafta ve püskürtmeli veya trikolor renkler görülmektedir.Tek renkte paftalı ve püskürtmesiz köpekler tercih edilmemektedir.Avrupada bu cinsin,yüksekliği erkek köpekler için 0.56 – 0.62 m., dişiler içinse 0.53 – 0.56 m. Olanı,İngilterede ise erkek köpeklerde 0.67 m.ye kadar yükseklik kabul edilmektedir.Bununla beraber bu boydaki köpekler ancak güzellik yarışmalarına girebilmektedir.
Konu: wörkink setter hakında (Okunma sayısı 16761 defa)