Bu topiği merakla ve keyifle takip ediyorum konu çok keyifli bir hal aldığından bende bir şeyler eklemek istiyorum , Bugüne değin avcılıkta ve normal hayatta edindiğim tecrübeler sonrası çıkarttıgım ana fikir aşağıdaki gibidir. Üşenmeden yazmaya çalışacagım ,(bu topikte bir yorum olarak kalması üzücü keşke kalici olabilse)
Av Tüfeklerinde Peneterasyon (delicilik ,tahribat ) ve pattern (grupman) yıllardır ilgimi çeken konudur. Sayısız yazı makale okudum ,forumları takip ettim ayrıca bir sürü afaki aslı astarı olmayan efsaneler dinledim, gelenekçi eski avcılarla , yeniliğe açık gençler arasında hep gittim geldim. Büyüklerime ukalalık etmeden kırmadan dökmeden doğru bildiğimi anlatmaya savunmaya çalıştım .Bazen tüfek zehirliyor ,saçma yakıyor, değsin kesiyor ,biçiyor tarzından fanatikçe aslı astarı olmayan söylem sahiplerine karşı bir şey anlatamayacağımı bildiğimden çaresizce sustuğum da oldu. Bazen savunduklarıma ,söylediklerime hak verip yaşımın iki katı Aklı başında bir sürü eli öpülesi avcı abimde hak verdi hürmette etti.
Grupman , delicilik ve tahribat konusunda gerçeği öğrenmek istiyorsak ,Kafamızda Bilim ve Fennin bu denli hızla geliştiği bir dönemde hiç bir değişmeyecek kural ve kaide olmamalıdır. Daima aklın ve bilimin ışığında doğru bildiklerimizi de arada gözden geçirmeliyiz ,doğrusu için değişmeye ve yeniliğe açık olmalıyız.
Avcılıkta daima hedeflenen, etik olan ;av hayvanını yaralı bırakmadan, avın büyüklüğü ile doğru orantılı saçma ve avı öldürecek sayıda saçma isabet ettirecek şok kombinasyonu , ava uygun menzilde atış yapıp net ölü ele geçirebilmek esastır.
Avı öldüren patlama etkisiyle bir agırlıga sahip saçmada oluşan ivme ve saçmanın agırlıgı ,hızı ile ava yaptıgı darbe gücü tahribatın taaa kendisidir. Bu tamamen saçmanın ivmesi (hızı) ve kütlesi saçma büyüklüğü ve avlanacak avın büyüklüğü ile dogru orantılı buyuklukte saçma no ile alakalıdır. Saçmanın İvmesi (hızı) ve deforme olmadan minimum sürtünme ile ava ulaşması , kütlesi (agırlıgı ) artarsa avda yaptıgı tahribatta artar. Yani ivme(saçma hızı) + saçma agırlıgı dogru orantılı arttıkça avdaki tahribat darbe gücü artar.Avın ölü ele geçmesi esas oldugundan ;uygun menzilde avın büyüklüğü ile dogru orantılı saçma ve grupmanı yapacak şoku seçmek başarılı bir avın esaslarıdır.
Açıkçası avı ölü ele geçirme yada avın düşmesi için avın fiziksel büyüklüğü (kemik yapısı tüy yapısı vs) hareket organları yada hayatı organları tahrip edecek saçma iriliği (saçmanın darbe gücü) ve isabet eden saçma sayısı (grupman ) en önemlisidir.
Olayı daha anlaşılır yapmak için bir örnek : Otomobilimizle hız fazla yakıt sarf etmeden verimli hız yapmak istiyoruz bunun için gerekli olan ,otomobil (ivmeyi oluşturacak motor),hız yapacak sürtünmenin en az olacagı pürüzsüz bir yol ve hız yapmayı kolaylaştıracak surtunmeyi minimize edecek performans ,hız lastiği gereklidir. Bu şartlar oluştugunda sürtünmenin minimize edildiği verimli bir hızdan bahsedebiliriz.
Av tüfekleri ile başarılı bir atış için , iyi bir yol daima nitelikli yüzey pürüzlülük değeri en düşük en hassas işlenmiş namludur.Sürtünmeyi düşürecek lastik ise saçmayı deforme etmeden sürtünme ile hızını düşürmeden en yüksek ivme ile ava ulaştıracak tapa ve uygun sertlikte özgül agırlıgı yüksek kurşun sertliği arttıran alaşımlı saçmadır. Araç (ivmeyi oluşturacak motor) ise daima barut ve patlama halinde basıncı saga sola kaçırmadan direkt tapa ve saçma grubuna ulaştırarak tüfek atım yatagı veya yarı otomatiklerde en düşük enerji ile kendi kuran sistem penetrasyonu en güçlü en başarılı olandır.
Saçma içeriği hakkında ufak bir dip not: saf Kurşundan üretilmiş yumuşak saçma bilinenin aksine deliciliği tahribatı fazla olmaz avı öldürmeyle alakası yoktur ,vurdugu yerde sıvı gibi sıvanır kalır.Yumusak saçma sürtünme ve ısınmadan dolayı Ava ulaşana kadar formu bozulmuş bir sürü saçma yolda hızını kaybederek serpinti oluşturur.
Kursun diğer metal alaşımlarla üretilirse deforme olmadan yoluna devam edip formunu bozmazsa avla ilk çarpışmasında enerjisi varsa hala ilerler av hayvanını deler hayati organlara ulaşır ava yapacagı tahribat fazla olur.
Kursun yerine Waterflowl (su kuşu avlarında ) Amerika ve diğer gelişmiş ülkelerde Kursunun zehirli oluşundan su kaynaklarına verdiği zararı minimize etmek ya da komple kaldırmak için için çelik saçma kullanımı artmıştır. Çelik saçma ,Kurşun saçmaya göre aynı hacme sahip fakat öz kütlesi daha hafif oluşundan hiç bir zaman kursun saçmanın yaptıgı tahribatı yapamamakta ölü ele geçen av başarısını yakalayamamaktadır. Yine bilimsel olarak bir maddeye kazandırdıgınız ivme , özkütlesi ile dogru orantılı olarak çarptıgı noktaya darbe yapar. Bu sıkıntıyı çözmek için şaçma üretiminde çelik içerisine yada dış bünyesine bir sürü farklı alaşım kullanılmaktadır.
Sıkılmadan okuyan Avcı Dostlara çok teşekkürler.