CHEDİTTE 100 METRİ

[Oğuz ÖNAL]

slm   bikere saçmalar namluyla teması sürtünme olmuyor oluyorsada az  saç ma ısınmıyor   ısınmıyan saçmada  ava geçmez. sert  kaliteli  keçe tapa  avı roket tapadan daha uzak yerde vurur  doluyu  yapmasını bılırsenız 

[Abdullah ORUÇ]

Oğuz bey, bu yazdiklariniz bizim bütün bildiklerimizi alt üst etti. Bütün deneyleri cürütü. Nasıl oluyor bu iş. Anlatabilir misiniz?

[Polat OLUR]

bir kaç soru ?

*namludaki saçmalar sürtünme ile ne kadar kaç derece ısınır ?
*hepsi eşit ısınırmı?
*namludan çıktıktan sonra soğurmu?
*saçma ısınsa ne olur ısınmasa ne olur?

[Mesut KARABEYİN]

Saçmanın ısınmasının veya namluya sürtmesinin av üzerinde etkisi yoktur.Hayvanı avlamak için saçmanın avın hayati organlarını tahrip etmesi yeterlidir.Ayrıca saçma namlu içinde ısınsa bile bu ısıyı havada muhafaza etmesi imkansızdır.Saçma ivmeyi ısıdan almaz, barut gazının yaptığı basınçtan alır.

[Kamil ÜNLÜTÜRK]

Sürtünmenin ısı açığa çıkardığı bir gerçek,aksi takdirde en basitinden kibrit alev almazdı veya ilk insanlar tahta parçalarını birbirine sürterek ateş yakamazdı.
Namludaki sürtünmenin boyutunu bilemiyoruz ama tahminen çok hızlı ve sıkışmış durumda geçen bir kütle olduğuna göre epey bir ısı ortaya çıkması gerek artı arkasında yanan barutun epey bir ısı çıkardığını da tahmin ediyorum,metaller ısıyı ilettiğine göre sadece çeperler değil iç kısımdaki saçmalar da ısınır diye düşünüyorum.Kova tapa da sürtündüğünden aynı şekilde içindeki saçmalar ısınır bence hatta belki daha fazla,çünkü sıkışma daha fazla namlu içinde.Isınmış saçmanın da av üzerinde daha etkili olacağını, en azından daha iyi penetre olacağını tahmin ediyorum.

[Mesut KARABEYİN]

Sürtünmeden ve yanan baruttan dolayı yüksek bir ısı ortaya çıkıyorsa, neden yerde gördüğüm tapalarda erime izi yok.Bu ısıymış,yakmaymış,elektriklenmeymiş hepsi hurafe. Avı öldüren saçmanın kendisidir.Bu tamamen saçmanın ivmesi ve kütlesi ile alakalıdır.Saçmanın ivmesi ve kütlesi artarsa tahribatı da artar.

[Kamil ÜNLÜTÜRK]

Isıya milisaniyeler seviyesinde çok kısa maruz kalma durumu olduğunu unutmamak lazım,bu süre tapayı eritmeye yetmez ama çok kısa süre de olsa  saçmalara yeterli ısı transferi olur ve hedefe ulaşana kadar bu ısıyı yoğun metal olduklarından muhafaza eder diye düşünüyorum.

[Mesut KARABEYİN]

Bende fizik kurallarına göre bunun imkansız olduğu düşünüyorum.

[Abdullah ORUÇ]

pover tapa ve keçe tapada aynı mesafeden, aynı numara, aynı gramajda fişek ile aynı sayıda saçmanın av üzerinde aynı yere isabet etemsinden dolayı "keçe tapa avı öldürdü, pover tapa öldürmedi" diyen var mı?

[Abdullah ORUÇ]

bana bu durum çok saçma geliyor. o sürtünme ile saçma ne kadar ısınırsa ısınsın, 30-40 m gidep ava ulaşana kadar zaten soğuyacaktır.
ben domuz kurşunu dökerken, tüpte ısıttığım 1-2kg kurşun o kadar çabuk soğuyorki, onu gördükten sonra saçmanın sürtünme ile içinin ısınmasını, hedefe gidene kadar ısısını üzerinde tutmasını, ava ulaştığında da yakarak ava gireceğine hiç inanmıyorum.

[Kamil ÜNLÜTÜRK]

30-40 metreye saçmanın çıkış hızı 300-400 m/sn desek saniyenin onda biri, bir göz kırpma süresinden daha az sürede ulaşıyor bunu da göz önünde bulundurmak gerek artı havaya sürtünürken de ısınıyor saçmalar(meteorlar atmosfere girince havaya sürtündüklerinden taş oldukları halde yanmaya başlıyor mesela).En azından ben saçmaların ava ulaştığında patlamamış fişeğin içindeki soğuklukta olmadıklarını düşünüyorum,doğrusu en az 100 derece sıcaklıkla hedefe ulaştıklarını tahmin ediyorum.dediğim gibi pover tapanın içinde de keçe tapa kadar ısındıklarını düşünüyorum,sonuçta plastik te sürtününce ısınır(hatta sürtünme yüzeyi çıplak saçmaların noktasal kenarlarından çok daha fazla) ve ısıyı iç kısımdaki saçmalara iletir.

[Abdullah ORUÇ]

30-40 metre yol alan bir kurşun kütlesinin 350 m/s hızla hava ile yaptığı sürtünme hesaplanabilir.
Namlu ile sürtünme sonucu 100 Cº olduğu varsayılan kurşun kütlesinin 40 m  hava ile sürtünmesinden sonra o anki hava sıcaklığına çok yakın değerlere düşeceğini tahmin ediyorum.

[Ümit TAŞER]

Arkadaşlar 1 Kilo barut yanınca yaklaşık 580Kcal enerji açığa çıkarır. 1 Kilo kalori (Kcal) =1000 cal dir. 1 Kaloride 1 gram suyun 1 derece ısıtılması için harcanan enerjidir. (saf Kurşunun özgül ısısı 0,031 cal/g dır).  Yaklaşık gidersek 2 gr barut yandığında 1,16 Kcal veya 1160 cal. enerji açığa çıkarır. 1 gr saf su bu enerjiyle 1160 dereceye ulaşır ancak kurşunun özgül ısısıyla çarparsak (1 gr Saf kurşun) 1160*0,031=35,96 dereceye ulaşmış olur. (Ters orantı olduğu için yaklaşık 34 gr saf kurşun 1 derece sıcaklığa ulaşır.) Şimdi kimyayı bırakalım bir kenara barut ve saçma birbiriyle temas ediyor mu ona bakalım? Etmiyor çünkü arada sıkışan gazın saçmayı daha rahat ve hızlı hareket ettirmesi için tapa var. Yani barut gazıyla saçma birbirine asla temas etmiyor. Elle fişek dolduranlar bilir eğer tapa iyi sıkıştırılmazsa saçmalar namludan çıkmaz dökülür (gülüyorum çünkü çok yaptım ) O zaman bu saçmada ısınmayı ne sağlıyor ona bakalım. Sürtünme en büyük şüpheli o zaman bu konuda. Yani kromun kurşun ile sürtünmesi.. Namlu neden krom kaplanıyor? sürtünmenin azalması, aşınmanın azalması için. Sürtünme azalıyosa bu saçmalar nasıl ısınacak? öyle aşırı bir ısınma olmayacak. (Karmaşık hesaplardan sonra yaklaşık 1-1.5 derece oluyor. ) Hadi barutunda ısısını aldı oldu sana 2  derece. 0 derece soğukta saçma namluyu terk edince 2 derece sıcaklıkta oluyor. Hadi havada soğumadı bu saçmalar ve hedefe 2 derece sıcaklıkta çarptı. 2 derece bir canlıyı ne kadar etkiler? yakar mı dondurur mu?
Birde meteor örneği veren bir arkadaşım var ona ve hava sürtünmesini ileri süren arkadaşlara hitaben; Meteorların kütlesi ve hzılarını baz aldığımızda bu konu konuşulmaz bile. Bir örnek verecek olursak yeryüzüne çarpmayan meteorlar yaklaşık çapı 50 metreden küçük olanlar. bizim saçmaların çapı ne kadar 5no saçma 3mm gibi mesela. Peki meteorların hızı? saniyede 12-72 KLOMETRE arasında. bizim saçmaların hızı ne kadar saniyede 350-400 METRE...

[Mesut KARABEYİN]

Ümit abi abi bilimsel olarak açıklamış konuyu.

[Kamil ÜNLÜTÜRK]

2 derece mi?üst üste 5 fişek atıp namluyu elinizle bir kavrayın bakalım ne kadar tutabileceksiniz veya gece çekilmiş  atış görüntüleri var mermiler akkor halinde gidiyor.Barutun basınç altında patlaması ile açığa çıkan ısı masanın üzerinde yayılmış halde yanmasıyla açığa çıkan ısıdan çok daha fazla olmalı(sıkışan gazların yarattığı ısı).Barutun ısısı tapadan ulaşamasa bile ısınan namludan gene ulaşabilir saçmanın olduğu kısma,fakat bence de saçmaların ısınmasında esas sorumlu namlu ile olan sürtünme.Namlu kromlu veya ileri seviyede polisajlı olsa dahi çok büyük ekseriyette atılan tapa(keçe veya pover)saçma kombinasyonundan daha dar çapta olduğundan kenarlara büyük bir baskı(sürtünmeyi artıran-taşıtlardaki fren sistemlerini düşünün)uygulayacak ve yüksek bir sürtünme meydana getirecektir.Sürtünmeyi hafife almamak lazım,patinaj çekerek lastik yakma gösterilerinin baş aktörü sürtünme etkisi.

Meteor konusuna gelirsek küçüldükçe yok olduklarına göre demek ki sürtünme küçük ebatları da etkiliyor,ayrıca hızlarının bahsettiğiniz kadar abartılı olduklarını sanmam(tabi ki 400 m/sn den çok daha fazla)ama sonuçta yanıyor bunlar ortaya çıkan ısıyı da hesaba katmak lazım 100 derece değil belki binlerce derece ısı açığa çıkıyor,zaten ben meteor örneğini hava sürtünmesinin de dehşet bir şey olduğunu anlatmak için verdim.

[Abdullah ORUÇ]

Ümit bey;
verdiğiniz teknik bilgiler için size teşekkür ediyorum.

son noktayı koymuşsunuz.

[Polat OLUR]

Saçma ısınması ısının korunması gibi konuları tartışmayı mantıksız buluyorum.elbette ısı vardır sürtünme vardır.ancak bunların ava etkisi yoktur..-10 derecede de av yapıyoruz 40 derecede av yapıyoruz aynı tüfekle aynı saçma ile.ısınma diye bir şey olsa kışın tüfeklerin namlusunu ısıtmamız mı gerekir ?

saçmanın şekil bozukluğu alaşımı sertliği gibi konuların ava etkisi tartışılır..
power tapa fişekler ile milyonla av vuruldu..binlerce kişi memnun...
aynı segmentteki fişekleri birbirinden ayıran özellik barut farkıdır basıncıdır tapa tipidir...
en önemlisi mesafedir avcının nişancılığıdır.

[Abdullah ORUÇ]

yanıcı bir maddenin yanma sonrası verdiği enerjinin sabıt olduğunu biliyorum. ister bunu basınç altında yap, ister basınç üstünde yap. çünkü yanma kimyasal bir reaksiyondur. ve kütle sabit kaldığı sürece, bu reaksiyondan çıkan enerji miktarıda sabittir. 

[Ümit TAŞER]

2 derece mi?üst üste 5 fişek atıp namluyu elinizle bir kavrayın bakalım ne kadar tutabileceksiniz veya gece çekilmiş  atış görüntüleri var mermiler akkor halinde gidiyor.Barutun basınç altında patlaması ile açığa çıkan ısı masanın üzerinde yayılmış halde yanmasıyla açığa çıkan ısıdan çok daha fazla olmalı(sıkışan gazların yarattığı ısı).Barutun ısısı tapadan ulaşamasa bile ısınan namludan gene ulaşabilir saçmanın olduğu kısma,fakat bence de saçmaların ısınmasında esas sorumlu namlu ile olan sürtünme.Namlu kromlu veya ileri seviyede polisajlı olsa dahi çok büyük ekseriyette atılan tapa(keçe veya pover)saçma kombinasyonundan daha dar çapta olduğundan kenarlara büyük bir baskı(sürtünmeyi artıran-taşıtlardaki fren sistemlerini düşünün)uygulayacak ve yüksek bir sürtünme meydana getirecektir.Sürtünmeyi hafife almamak lazım,patinaj çekerek lastik yakma gösterilerinin baş aktörü sürtünme etkisi.

Kamil abi ben namlunun değil saçmanın ısınmasından bahsediyorum. Kromun ve çeliğin ısı iletimiyle plastik ve kurşununki bir değildir. Power tapa saçma ile beraber hareket etmiyor mu? sürtünme nerede oluşuyor?  Gece atılan akkor mermiler özel üretim mermilerdir ve içinde kimyasal barındırır.ülkemizde satışı yok malesef.

Sanırım bundan bahsediyorsunuz adı flaming dragon shotgun shells

[Çağrı ECE]

bende bu ısınma konusunu çok saçma buluyorum hayvanın öldürücü yerine denk gelmedikten sonra saçma ister buzluktan çıksın ister pürmüzle ısıtıp atın ne fark eder mesela birisi bize bıçak soksa bıçağın kaç derece olduğu mu önemlidir yoksa neremize soktuğu mu

[Kamil ÜNLÜTÜRK]

Ümit bey benim bahsettiğim av fişekleri değil askeri yivli silahlarla genellikle de çatışma ortamlarında çekilmiş görüntüler,mermiler bakır kaplı alelade kurşun çekirdekli mermiler o kadar ısınıyorlar ki izlenebiliyorlar gece.Namlu örneğini sürtünme ve barut ısısı ile ısınan 1 kg dan fazla bir metal olduğu için verdim,plastik ve kurşun da aynı anda  aynı ortamda aynı akıbete uğrayan diğer aktörler,çelik o kadar ısınırken kurşunun yalnız 2 derece ısınmasına itiraz ettim.Plastiğin ve kurşunun ısı iletiminin çeliğe göre durumunu bilmiyorum ama yalıtkan olmadıklarını sanırım.

Ayrıca bakır kaplı dedim.az önce wikipediden okuduğuma göre bakır kaplanmasının da nedeni 300 m/sn geçen hızlarda kurşun kenarlardan erimeye başlıyormuş,760 m/sn geçince de bakır da erimeye başlıyormuş ve namludaki kurşun ve bakır sıvanmalarının nedeni de bu erimeler.Ayrıca pover tapaların da sıvama yaptığı bir gerçek, demek ki plastikte eriyor.


Gece uçaksavar.

[Kamil ÜNLÜTÜRK]

bende bu ısınma konusunu çok saçma buluyorum hayvanın öldürücü yerine denk gelmedikten sonra saçma ister buzluktan çıksın ister pürmüzle ısıtıp atın ne fark eder mesela birisi bize bıçak soksa bıçağın kaç derece olduğu mu önemlidir yoksa neremize soktuğu mu

Saçma ısınması ısının korunması gibi konuları tartışmayı mantıksız buluyorum.elbette ısı vardır sürtünme vardır.ancak bunların ava etkisi yoktur..-10 derecede de av yapıyoruz 40 derecede av yapıyoruz aynı tüfekle aynı saçma ile.ısınma diye bir şey olsa kışın tüfeklerin namlusunu ısıtmamız mı gerekir ?

saçmanın şekil bozukluğu alaşımı sertliği gibi konuların ava etkisi tartışılır..
power tapa fişekler ile milyonla av vuruldu..binlerce kişi memnun...
aynı segmentteki fişekleri birbirinden ayıran özellik barut farkıdır basıncıdır tapa tipidir...
en önemlisi mesafedir avcının nişancılığıdır.

Ben ısının av üzerinde etkisinden ziyade Polat bey in yukarıda ki sorularına kendimce cevap aramaya çalıştım ama ekstra olarak ta yeterince ısınmış bir saçmanın soğuk bir saçmadan daha etkili olacağını da düşünüyorum(zaten son sorusu da bunun üzerine).

[Polat OLUR]

ben her zaman namlu iç çap - şok- ve fişek seçiminin en etkili sonucu doğuracağını düşünürüm...

[Fatih TAHIL]

Saçmalar kapalı tapa içinde gittiği için soğumazda.

[Hüseyin ÜSTÜN]