Değerli Gencay kardeşim, tabi bu yazdıklarım çok bildiğimden değil, araştırmalarım ve tecrübelerimin aşağıdaki alıntıda bahsettiği gibi tüfeklerin yapım ve üretim tekniği açısından yorumlanmasıyla alakalıdır. Halkımızın ,kaval ,silindir namlu tabir ettiği namlu tipleri ,şoksuz bantsız namlu tipleridir. Kavalın anlamı bantsız oluşu,silindirin anlamı şoksuz oluşudur. geneldede bu namlular kısa boy namlulardır, bu tip namlularla tek kurşun atmak gayet mantıklı ve verimlidir, özel yapım tekkurşun namlularıda kaval silindir namlu işlevindedir. (paradox yada sabot namlular bu tiplemelere girmez) çekirdeğin namlu içinde, tazyik oluşturduğu namlularda yivlilerde mevcuttur, tek kurşun çekirdeği ,namlu içerisinden nekadar az sürtünme ile çıkarsa ,çekirdek deformasyonuda okadar düşük ve performansıda okadar yüksek olacaktır, hiç sürtünmesiz şekilde namludan çıkacak çekirdekte, sevk ve yön alamıyacak sapmalara sebebiyet verecektir. Kurşun namlularındaki sürtünmenin derecesi ,tatlı sert sürtünme tabiriyle anılır, tekkurşun atımında, şoklu namluların kullanılmayış sebebide bundandır.
Bende bulunan slug namlu tüfeğimle ve süper poze mobil şoklu tüfeğimle 50 m 40x40 hedefe aynı silahla kendim ve 2 arkadaşıma yaptırdığım atışlarda aşağıdaki alıntı yazıdaki sonuçlar birbiriyle aynen örtüşüyor.
Daha iyi bilgi olması için bir alıntı paylaşayım. Saygılar.
YİVSİZ AV TÜFEKLERİNDE NAMLU
Yivsiz av tüfeklerinde namlular, kullanım alanlarına bağlı olarak değişik çap, namlu boyları ve şoklarda veya bunların değişik kombinasyonlarında imal edilirler.
Av tüfeklerinde çap:
Çap, yivsiz av tüfeklerinde namlu iç genişliğinin ifadesidir. Günümüzde kullanılan çap ölçüsü, eski İngiliz sistemine göre yapılmıştır. Buna göre 0,4536gr saf kurşun (1 pound) 12 eşit parçaya bölündükten sonra meydana gelen sayı, o silahın çapı olarak kabul edilmiştir.
Söz konusu çap ölçüsüne göre bölmeden dolayı rakam büyüdükçe, namlu açıklığı da ufalmaktadır.
Buna göre 1 pound saf kurşunun 12 ye bölünmesi 12 çapı, 16 ya bölünmesi 16 çapı vermektedir.
Yivli av tüfeklerinde çap 4'ten başlayarak 8, 10, 12, 14, 16, 20, 28, 32 ve 36 seklinde bulunur.
Av tüfeklerinde namlu boyları:
Standart namlu boyları olarak av tüfeklerinde ağırlıkla 65cm, 70cm ve 75cm boylar kabul görse de, günümüzde 50cm den 86cm ye kadar değişik uzunluklarda namlulu tüfekler bulmak mümkündür. Namlu boyu bir tüfek tasarımı meselesidir, namlu boyunun menzile bir etkisi bulunmamaktadır. Aynı şartlarda 60cm bir namlunun menzili ne ise 85cm namlunun da aynıdır.
Av tüfeklerinde şok:
Şok, namlu iç çapının namlu ağızının 8-10cm içinden başlayarak çok hafif daralmaya uğramasıdır. 12 çapta sıradan bir namlunun 0,729 inç olduğunu varsayarsak, bu namlunun tam şok olan ağız kısmı ortalama olarak 0,689 inç boyuta daralır.
Çeşitli amaçlara uygun olarak değişik şok tipleri geliştirilmiştir, bunlar sırasıyla şöyledir:
*Kaval namlu (Skeet No.1)
Kaval namludan çıkan saçma gurubu, namlu çıkış ağzından itibaren genişler. 35m uzaklıktaki 1m²lik nişan yüzeyine, 12 çap kaval namlulu silahla, 70 mm.lik kartuşla yapılan atışta ortalama olarak %40 saçma isabet eder, dolayısı ile %60 oranında saçma boşa gider-yayılır.
*Silindir namlu
Bu tip namludan çıkan saçma gurubu, namlu çıkışından itibaren, kaval namluya oranla daha toplu olarak yayılır. 35m uzaklıktaki 1m²lik nişan yüzeyine, 12 çap silindir namlulu silahla, 70 mm.lik kartuşla yapılan atışta ortalama olarak %45 saçma isabet eder, dolayısı ile %55 oranında saçma boşa gider-yayılır.
*Düzeltilmiş silindir namlu (improved)
Böyle bir namludan çıkan saçma gurubu, 35m uzaklıktaki 1m²lik nişan yüzeyine, 12 çap düzeltilmiş silindir namlulu silahla, 70 mm.lik kartuşla yapılan atışta ortalama olarak %50 saçma isabet eder, dolayısı ile %50 oranında saçma boşa gider-yayılır.
*Çeyrek şok namlu (Skeet No.2)
Bu tip şoklu bir namludan çıkan saçma gurubu, 35m uzaklıktaki 1m²lik nişan yüzeyine, 12 çap düzeltilmiş silindir namlulu silahla, 70 mm.lik kartuşla yapılan atışta ortalama olarak %55 saçma isabet eder, dolayısı ile %45 oranında saçma boşa gider-yayılır.
*Yarım şok namlu (modified)
Bu karakterde şoka sahip bir namludan, 35m uzaklıktaki 1m²lik nişan yüzeyine, 12 çap düzeltilmiş silindir namlulu silahla, 70 mm.lik kartuşla yapılan atışta ortalama olarak %60 saçma isabet eder, dolayısı ile %40 oranında saçma boşa gider-yayılır.
*Üç çeyrek şok namlu (improved-modified)
Üç çeyrek şoka sahip bir namludan, 35m uzaklıktaki 1m²lik nişan yüzeyine, 12 çap düzeltilmiş silindir namlulu silahla, 70 mm.lik kartuşla yapılan atışta ortalama olarak %65 saçma isabet eder, dolayısı ile %35 oranında saçma boşa gider-yayılır.
*Tam şok namlu (full)
Tam şoka sahip bir namludan, 35m uzaklıktaki 1m²lik nişan yüzeyine, 12 çap düzeltilmiş silindir namlulu silahla, 70 mm.lik kartuşla yapılan atışta ortalama olarak %70 saçma isabet eder, dolayısı ile %30 oranında saçma boşa gider-yayılır.
Av tüfeklerinde Şoklar namluda sabit olabilecekleri gibi, isteğe bağlı olarak namlu ucundaki bileziğin döndürülmesi ile değiştirilebilen (polychoke), takılıp sökülebilen (mobil- invektor) şoklar da mevcuttur.
Paradoks namlulu av tüfekleri:
Genellikle büyük avlarda tek kurşun atılmak üzere yapılmış silahlardır. Temel yapısı silindir olan namlu boyunun 1/2 sinden itibaren yivler açılmıştır. Özellikle büyük avlar ve kısa mesafeli tehlikeli avlarda omuzlama sürati açısından avantaj sağlayan çiftelerde, ikinci atışın kısa mesafeden gerçekleştiği ve kuş avlarında olduğu gibi avın namlu altına girer pozisyonda olduğu atışlarda etkilidirler. Paradoks namlulu yivsiz av tüfekleri, yivli silahların karmaşık prosedürlere bağlı olduğu ülkemizde, yivsiz tüfekler statüsünde olduklarından ve uzak mesafe istemeyen büyük avlar söz konusu olduğunda uygun silahlardır.
Av tüfeklerinde fişek yatağı:
Av tüfeklerinin namlu altlarında, şok bildiriminin yanısıra damgalanmış olan örn. 12/65, 12/70 veya 16/65, 16/70 veya 20/65, 20/70 gibi rakamlarda 1. hane tüfeğin çapını gösterirken, ikinci hane fişek yatağının uzunluğunu belirtmektedir.
Bu sebeple söz konusu tüfekte kullanılabilecek fişekler bu standarda uygun olmalıdır. Yanlış fişek kullanımı ciddi kazalara sebebiyet verebilir.
ALINTI..
Konu: slug (Okunma sayısı 9229 defa)