her zaman hafif tüfeği tercih ederim. 100-200 gr daha fazla yükü saatlerce taşıyacağıma varsın biraz omzumu sarssın problem değil bence. önemli olan grupman ve tesir gücü. ancak net olarak ''hafif tüfek ağır tüfeğe göre daha çok teper'' önermesini tam doğru kabul edemeyiz.
öncelikle meseleyi fizik kurallarına göre ele alırsak patlama esnasında fişek içinde sıkışmış ve yanmaya başlamış barutun oluşturduğu enerji önundeki tapayı oda önündeki saçmayı iterek kinetik enerjiye dönüşmeye başlar. fişekteki saçma öne doğru hareketlenirken tam ters yönde bir momentum enerji oluşur. bu enerjiyi oluşturan kütle ve hızdır. bu saçılan saçmanın oluşturduğu enerji ne kadar ise aynı ölçüde tam ters yönde bir enerji açığa çıkar. bu enerji ikiye bölünür bir kısmı omuz bölgesine kuvvet olarak yansır bir kısmıda dipcik açısı ve kavramaya bağlı olarak tüfeği şahlandırır. bu şahlanmayı sağ ve sol el bilek parmakları tepmeyide omuz karşılar
şimdi, namluyu terk eden saçmanın enerjisi ters yönde tüfeğe yansıdığında tüfeği belli bir hızla geriye iticek ve şahlandıracak. burada yaygın olarak bilinen tüfek hafifse çok teper ifadesi doğru gibi çünki hafif tüfek kütlesi daha az olduğundan daha hızlı geri gelir daha ağır bir tüfek kütlesi daha fazla olduğundan daha yavaş tepecektir (tüfek sistemi namlu çapı ve fişek aynı kabul ediyoruz) fakaat enerjiler aynıdır. yani fişekten çıkan saçmaların oluşturduğu enerjiyi tam ters istikametteki avcı hafif tüfektede ağır tüfektede aynı hisseder.
bir örnek vermem gerekirse saatte 20 km hızla giden 3 tonluk bir araçla saatte 30 km hızla giden 2 tonluk bir araç bir duvara çarptığında tesir güçleri aynıdır. çünkü enerjileri aynıdır enerji =hız ve kütlenin çarpımıdır.
kısaca aynı fişek ve namlu çapıyla aynı kabul edeceğimiz
ağırlıkları farklı iki tüfeğin avcıya verdiği hasar aynıdır.
iş bu kadarla da bitmiyor . eğer avcı omuzundaki tepmeyi çok hissetmek istemiyorsa dipcik tabanının vücuda temas ettiği alanı maksimuma çıkarmalıdır. çünkü kuvvet uygulanan alan arttıkça milimetrekareye uygulanan basınç kuvveti azalacak ve avcı daha az tepme hissedecektir.
bunada bir örnek vermem gerekirse çividen yataklar üzerine yatıp para isteyen hintlileri gösterebiliriz. kısaca çiviler çok olduğundan üzerlerine yatıp zarar görmüyorlar çünkü 100lerce çivi geniş bir alan oluşturuyor ve vücut ağırlığı 100lerce çivi üzerine dağılıyor ve çiviler batmıyor. ama yiğitse tek çivi üzerine yatsın bakalım geri kalkabiliyormu
çivi muhtemelen vücuduma batar çünki bir çinin oluşturduğu alanda kuvvet çok hissedilecektir.
neticede bir avcı tepmeyi az hissetmek istiyorsa bazı aparatlarla dipcik yüzeyini genişletip omuzuna tam oturtursa tepme kuvvetini daha az hissedecektir.
dipcik açısı ve şahlanma enerjisine girmiyorum....