440 ve 440 c çelik sınıfı

[Y.Bozkurt ÇINAR]

Arkadaşlar Bıçak yapımında kullanılan 440 ve 440 c çelik sınıfı arasındaki farklar nelerdir?
Bu konuda bilgi sahibi olan arkadaşların yardımına ihtiyacım var.  Sertlik derecesinin 58-60 hrc olduğu belirtilmektedir.

[Ahmet ARIKAN]

440 sınıfı çelikler 440a 440b 440c ve modlu 440c gibi çeşitli çeliklerden oluşur. aralarında alaşım farklılıkları başta olmak üzere bu çeliklerden yapılan bıçakların ağız tutuşu ve dayanımı, sertlik, tokluk dereceleri vs. farklıdır. kendimce sıralayacak olursam kalite bakımından:

n690co(modlu 440c) > n695(modlu 440c) > 440c > 440b >440a şeklinde sıralanabilir.

440a ve 440b genellikle piyasa bıçaklarında kullanılır. diğer isimlendirilmeleri ise T5 ve T7dir. yatağan, bursa, sivas ve sürmene bıçaklarının üretimi bu çeliklerden yapılır. sertlik ortalamaları 55-57 hrc civarıdır. eğer bilemeyi masatla yapıyorsanız, mutfak ve kasap bıçaklarında tercih edilebilecek çelik türleridir. ama av ve doğa bıçakları için 440c ve üzeri çok daha uygun olacaktır.

[Y.Bozkurt ÇINAR]

Teşekkürler; Yatağan bıçaklarında ve  kılıçlarda kullanılan kara çelik hangi sınıftan acaba? D2 mi?

[Ahmet ARIKAN]

kara çelikten kastınız tam olarak nedir bilemiyorum ama d2 olmadığını düşünüyorum. zaten d2 kılıç için hiçte uygun bir çelik değildir. ağız dayanımı çok yüksek olmasına rağmen darbe dayanımı düşüktür. 30 cm ve üzeri bıçak, kama, kılıç vs. için kullanılırsa darbe aldığında kırılması muhtemeldir.
bahsettiğiniz çeliğin büyük ihtimalle makas çeliği veya bir tür karbon çeliği olduğunu düşünüyorum. paslanabilir özellikte olduğu için korozyonu bir nebzede olsun önlemek için karartma yapılmış olabilir.
şu an yatağanda t5(440a) dediğimiz çeliklerden bıçak üretiliyor. uzun zamandır yatağana uğramıyorum ama bildiğim kadarıyla dövme bıçak vs. işi yatağanda artık bitti. piyasa şartları daha ucuz malzemeyle daha fazla ve daha uygun fiyatlı ürünleri destekliyor. özellikle d2 veya 440c türevi veya üstü çeliklerden yapılan bıçakların fiyatları yüksek olacağı için(minimum 200-250 tl gibi) bu tarz kaliteli çelik kullanılan bıçaklara talep oldukça düşük. bu sebeple bu işi meslek olarak yapan ve bu işten ekmek yiyen ustalar için pek tercih edilmemekte.

[Yaşar KÖKÇEN]

Kara çelik, piyasada 1055, 1075 gibi kodlarla bilinen paslanır çeliktir. D2 yarı paslanmaz çeliktir, 1055-1075 ten daha kalitelidir.